De etnische bril / NiDi Boek / 84

De begrippen 'allochtoon' en 'niet-westerse allochtoon' zijn in de jaren negentig gedefinieerd om achterstanden te achterhalen en deze waar mogelijk te verkleinen. Inmiddels groeit bij beleidsmakers en beleidsonderzoekers de twijfel over het nut van deze termen. Zo is het de vraag of de indeling van mensen in etnische categorieën wel samenvalt met de veelvormige werkelijkheid. Het gevaar bestaat bovendien dat met de termen 'allochtoon', 'Marokkaan', 'Turk', 'Surinamer' et cetera verschillen worden bevestigd en bestendigd.

Deze publicatie is een verkenning van nut en noodzaak van etnische categorisering. Ze begint met een rondreis langs de lokale praktijk, waar verrassend genoeg blijkt dat grote gemeenten afstappen van integratie-beleid langs etnische lijnen. In het tweede deel komen wetenschappelijke onderzoekers aan het woord. Zij verschillen onderling ernstig van mening, maar verwerpen in meerderheid het opgelegde en opsluitende karakter van de etnische categorisering - eenmaal allochtoon, altijd allochtoon. De wetenschappers stuiten op een dilemma: de etnische bril vertekent, maar zonder bril zie je niet genoeg. Om de werkelijkheid te begrijpen hebben we meer brillen nodig.

Het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) is een onderzoeksinstituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)