Recht als raadsel

Moet er strenger gestraft worden of juist niet? Mag de rechter door de wetgever aan banden worden gelegd? In hoeverre mag de overheid ingrijpen in het privéleven van haar burgers? Deze vragen zijn inzet van menig opiniërend krantenartikel of discussieprogramma. Ook degenen die zich beroepshalve met het recht bezighouden zullen zich van tijd tot tijd moeten bezinnen op de taak en de functie van het recht. Moeten we regels toepassen als ze tot onrechtvaardige uitkomsten leiden? Leiden regels wel tot het doel waarvoor ze zijn opgesteld? Dit zijn allemaal vragen over het recht waarop door het recht zelf geen antwoorden kunnen worden gegeven. Betekent dit dat discussies over deze kwesties zinloos zijn omdat zij ontaarden in politieke welles-nietesspelletjes? Deze inleiding in de rechtsfilosofie beoogt te laten zien dat dit niet hoeft. Men kan zich afvragen of de vraag wel goed wordt gesteld, men kan proberen verschillende soorten argumenten te onderscheiden, en ook kan men de uitgangspunten proberen te achterhalen van waaruit wordt geredeneerd. Daarmee wordt de kwestie niet opgelost, maar kan het debat wel op een meer bevredigende en interessante wijze worden gevoerd. Dit boek is in de eerste plaats voor juristen geschreven, maar het is eveneens geschikt voor niet-juridisch geschoolde lezers die geïnteresseerd zijn in vragen over de rol en de reikwijdte van het recht. Kortom, voor allen die het recht niet alleen zien als een reservoir van antwoorden, maar ook als een raadselachtig maatschappelijk verschijnsel. Over de auteur Pauline Westerman is hoogleraar Rechtsfilosofie aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen en staflid van de Academie voor Wetgeving te Den Haag.