Het stond je zo schattig

Kinderkleding gebaseerd op de dracht van matrozen bestaat al meer dan twee eeuwen. Het matrozenpakje met de markante braniekraag (uit 1846) groeide internationaal uit tot de populairste kindermode ooit. Maar in de loop der tijden zijn er aan dit kledingstuk zeer uiteenlopende betekenissen toegekend. Vroeger vonden moeders matrozenpakjes zo schattig; tegenwoordig worden ze door Japanse kledingfetisjisten en in de westerse homoscene om heel andere redenen geapprecieerd. In het Duitse Keizerrijk kreeg het pakje een militaristische lading, terwijl het in Nederland zijn vriendelijke uitstraling behield. De nazi’s wezen het matrozenpakje af als burgerlijk en anarchist B. Traven beschouwde het als een smakeloos toonbeeld van kapitalisme. Ook de Chinese communisten deden het in de ban, maar hun Russische geestverwanten bleven deze bourgeoismode trouw. Juist omdat kleding op zichzelf betekenisloos is kan zij met tegenstrijdige belevingswaarden worden geladen. Of het nu gaat om witte herensokken, hoofddoekjes of matrozenpakjes: wat we erin zien, hebben we er zelf eerst in gelegd. In ’Het stond je zo schattig’ laat Ignaz Matthey zien welke factoren van invloed zijn geweest op het in en uit de mode raken van de matrozendracht. Politiek, ideeën over kinderen, erotiek, de uitvinding van de fotografie, het strandvermaak, warenhuizen en de confectie-industrie – je vindt het allemaal terug in de geschiedenis van deze kindermode.