Balanceren tussen Boeddha en Freud

Ieder mens heeft een diepste grond die de bron is van zijn geluk. Deze blijde boodschap is al gedurende enkele duizenden jaren verkondigd door talloze profeten, priesters en mystici. De niettemin optredende onvrede met het bestaan (het zich afgesneden voelen van deze bron) wordt veroorzaakt, zo wordt beweerd, door onze dualistische natuur en ons verzet tegen een monistische bestaanswijze: er is volgens het hedendaagse rationele denken weinig begrip voor religieuze en mystieke gevoelens, die geënt zijn op het monisme, omdat deze buiten het gebied van de objectief waarneembare verschijnselen vallen. Hierbij wordt echter vergeten dat het mechanisme van de mystiek zich zeer wel laat verklaren en dat psychologie en mystiek elkaar kunnen completeren, zodat de leerstellingen van Freud en Boeddha kunnen worden gezien als de schaduw- en lichtpartijen in hetzelfde geestelijke landschap. In dit essay is getracht vanuit een multidisciplinaire, wetenschappelijke benadering een aantal religieuze, filosofische en psychologische thema’s, die de mens door de eeuwen heen hebben gefascineerd, te verhelderen door ze in een algemeen kader te plaatsen. Hierdoor is de auteur in staat om zeer verrassende verbanden te leggen. Albert Hanken studeerde wis- en natuurkunde en bekwaamde zich in de Verenigde Staten in de systeemleer. Aan de Universiteit Twente en de TU Eindhoven was hij in dit vak gewoon en buitengewoon hoogleraar. Geleidelijk verplaatste zich zijn belangstelling van de technische sfeer naar de menswetenschappen.