Armoede in België

Waarom een federaal Jaarboek over armoede? We sommen enkele redenen op. De Belgische context is een ideaal werkveld voor comparatief onderzoek en voor het uittesten van innoverende praktijken, wegens de gunstige mix van gelijkaardigheid en verschillen tussen de regio's. Er is nood aan het ondersteunen van de dynamiek die door het Belgische voorzitterschap tijdens het Europees jaar van de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting op gang is gebracht, zeker nu de doelstellingen van EU 2020 van hun sociale inkleuring worden ontdaan. De federale overheid heeft behoefte aan een instrument om de situatie en de maatregelen inzake armoede en sociale uitsluiting te evalueren en te analyseren; niet alleen voor de eigen bevoegdheden, maar ook voor de interactie met de initiatieven op andere beleidsniveaus. Met een Jaarboek boeken we vooruitgang in de kennis over armoede en sociale uitsluiting en we houden de politieke en publieke belangstelling gaande. Het is, tenslotte, een ideaal instrument om mensen en instellingen samen te brengen die bekommerd zijn om armoede en sociale uitsluiting en die elkaar anders niet of te zelden ontmoeten. Dat is zeker het geval wanneer taalkundige en institutionele grenzen het aantal ontmoetingsplekken beperken en de communicatie bemoeilijken. Het Jaarboek brengt de stand van zaken in heel België. Deze editie anno 2012 bevat bijdragen over de kloof tussen arm en rijk, armoede bij kinderen, precaire arbeidsstatuten, armoede en stedelijkheid, Europese cao's, referentiebudgetten, minimumuitkeringen in de sociale zekerheid, pensioenen, gezondheidszorg, energiearmoede, toegang tot sociale diensten voor doelgroepen (gehandicapten, dak- en thuislozen) en over diensten van algemeen belang. Een aantal van deze teksten werden gegroepeerd in het themadeel van deze editie, dat gaat over de strategie van actieve insluiting: een combinatie van een toereikend inkomen, inclusieve arbeidsmarkt en toegang tot kwaliteitsvolle diensten. Editors en gastauteurs verzamelen en analyseren recente cijfers, relevante beleidsmaatregelen inzake armoedebestrijding en wetenschappelijke studies over armoede en sociale uitsluiting in België. Deze stand van zaken wordt vergezeld door kritische reflecties en door aanbevelingen voor het te voeren beleid. Het wetenschappelijke gehalte van de bijdragen in dit Jaarboek wordt gegarandeerd doordat ze alle - behoudens de inleidingen, waarvoor dit niet relevant is - een procedure van wetenschappelijke reviewing hebben doorlopen. OVER DE AUTEURS: Jan Vranken is socioloog en emeritus gewoon hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen en oprichter van het Centrum OASeS (Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad). Willy Lahaye is filosoof en doctor in de Psychologie en Onderwijswetenschappen. Hij leidt de dienst Gezinswetenschappen en doet onderzoek in samenwerking met CeRIS (Centre de Recherche en Inclusion Sociale) aan de Université de Mons. Anneline Geerts is sociologe, master in Confl ict and Development en onderzoeksmedewerkster bij het Centrum OASeS (Ongelijkheid, Armoede, Sociale U itsluiting en de Stad) van de Universiteit Antwerpen. Catherine Coppée is master in de Onderwijswetenschappen en werkt als assistente op de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen van de Université de Mons.