Verleidingen in de woestijn

Alle bezit verkopen en de opbrengst verdelen onder de armen. Je vertrouwde leven achterlaten en de woestijn intrekken, op zoek naar de waarheid, naar stilte, naar God. Dat was het radicale besluit van Antonius (ca. 251-356), in het Romeinse Egypte van de derde eeuw.Twintig jaar vocht Antonius in eenzaamheid tegen extreme aanvechtingen van de demonen, voordat hij de mensen weer onder ogen kon komen. De rest van zijn leven bleef hij een geliefde leermeester en een voorbeeld voor iedereen. Hij inspireerde al snel talloze mannen om net als hij kluizenaar en monnik te worden. 'Antonius Abt' geldt daarmee als vader van het christelijk monachisme.Zijn levensloop werd al rond 360 beschreven door bisschop Athanasius van Alexandrië. Die wilde met zijn boek een bruikbaar model voor het kluizenaarschap bieden. Hij heeft het beeld van Antonius dan ook waar nodig bijgesteld en geïdealiseerd. Antonius komt erin naar voren als een eigenzinnige, maar ook eenvoudige en innemende man, die vertelt over zijn ervaringen en visioenen in de woestijn, maar die ook gevangenen steunt, zieken geneest en wonderen verricht. Het 'Leven van Antonius' is het eerste heiligenleven uit de westerse literatuur. Het vormt het model waarop alle latere voorbeelden in dit zo populaire en invloedrijke genre teruggaan. Het boek biedt ook heel amusante en uitdagende lectuur. En dat niet alleen voor gelovigen en Godzoekers: de wijze kluizenaar kan zelfs lezers in een post-christelijke tijd direct aanspreken, al was het maar als provocatie. Zijn leven vormt een helder alternatief voor de idealen van permanent consumeren en produceren.