Uitsterven / Wetenschappelijke bibliotheek / dl. 17

Sinds er meercellig leven bestaat, is de aarde herhaalde malen getroffen door geheimzinnige rampen – geologisch gezien korte perioden van massaal uitsterven, waarin tienduizenden levende soorten ten onder gingen. De bekende paleobioloog Steven M. Stanley analyseert deze dramatische, wereldomvattende gebeurtenissen aan de hand van geologische en fossiele sporen. Tevens laat hij het verschil zien met de meer incidentele gevallen van uitsterven, die voortdurend in de natuur voorkomen. Stanley brengt de perioden van massaal uitsterven in verband met de platentektoniek, de beweging van de continenten die wellicht fatale veranderingen in oceaanstromingen, zeeniveau en klimaat heeft bewerkstelligd. Ook onderzoekt de auteur de omstreden theorie dat meteoren, kometen of andere buitenaardse voorwerpen wel eens de oorzaak van het onheil geweest zouden kunnen zijn. De kern van het boek wordt gevormd door de reconstructie van alle bekende grote uitstervingsperioden. Zo bespreekt Stanley ook het 'plotselinge' verdwijnen van de dinosauriërs en de mogelijke oorzaken van de zeldzaam hoge concentraties iridium die in dezelfde tijd moeten zijn afgezet. Zijn conclusie is dat, gezien de vaagheid van allerlei andere veronderstellingen, wereldwijde klimaatsveranderingen nog de meest waarschijnlijke verklaring vormen voor de opmerkelijke en blijkbaar onvermijdelijke perioden van massaal uitsterven van levende soorten op aarde.