Orde en chaos / Slow Management / 14

In de natuur komt het vaak voor: achter een schijnbare chaos schuilt orde, bestaande uit zeer complexe, maar regelmatige structuren. Vaak vormen deze structuren zich vanzelf, zonder centrale regie. Wiskundigen spreken over dynamische systemen, want ze vinden dat de chaos- en complexiteitstheorie te veel een modeverschijnsel zijn geworden en te pas en te onpas in stelling worden gebracht. Toch zijn de gedachten erachter interessant voor Slow Management. Want we betreden hiermee het terrein van de zogenaamde zelforganisatie. Individuen en groepjes mensen die uit zichzelf beslissingen nemen, acties ondernemen en interacties aangaan. Bottom up, zonder dat managers dit bedenken of aansturen. Of soms zelfs zonder dat ze er weet van hebben. Het internet en andere moderne middelen maken nieuwe vormen van initiëren, invloed uitoefenen, organiseren en samenwerken mogelijk. Met meer ruimte voor het individu. Het gedachtegoed van de chaos- en complexiteitstheorie geeft bovendien handvatten om processen binnen organisaties te beschouwen als organische processen, waar je dus op gepaste wijze mee dient om te gaan, als een vaardige tuinman. INHOUDSOPGAVE: Chaordisch organiseren Hoewel een verstoord evenwicht een voorwaarde is voor sprongsgewijze ontwikkeling en groei, willen managers chaos het liefst uitbannen. Zelfsturende teams en een netwerkorganisatie vormen de ruggengraat van de chaordische organisaties. Slow Management onderzoekt hoe deze organisatie functioneert. De sergeant weet het beter. Het leger heet een instituut van orde en discipline te zijn. Maar inspraak en eigen initiatief doen nu ook bij de meest hiërarchische organisatie ter wereld hun intrede. Een verslag vanaf de frontlinie van het organiseren Omgaan met het onverwachte Het leven is vaak nogal onvoorspelbaar en chaotisch van aard. Terwijl mensen een sterke behoefte hebben aan structuur, voorspelbaarheid en controle. Ze zijn op zijn best als de werkelijkheid overeenkomt met hun verwachtingen. Marret Noordewier deed onderzoek naar de omgang met het onverwachte. 'In de natuur heeft niemand de leiding' Mieren, lymfocyten en het internet, het zijn allemaal complexe, zelforganiserende systemen, zonder sturing van bovenaf. De intelligente netwerkstructuur creëert superorganismen, die even flexibel als robuust zijn, aldus de Amerikaanse complexiteitswetenschapper Melanie Mitchell. Broedplaats EenTweeTien Guido Crolla, docent nieuwe media aan de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen) gaf een groep van 27 studenten de vrije hand en een lege ruimte. Balancerend tussen structuur en vrijbuiterij, groeide dit onderwijsexpiriment uit tot een ware broedplaats. Ontregelaars over de vloer Mentoren zitten autootje te spelen met een feesthoedje. Reclasseringsmedewerkers krijgen camera's op de gangen omdat een ruimtelijk kunstenaar dat bedacht heeft. Organisaties die de zaak binnenshuis flink willen opschudden, hebben de professionele 'ontregelaars' voor het uitkiezen. Werkt het en wat levert het op? Van productiekeuken naar ambachtelijk koken Twee jaar terug gooide verpleeghuis Naarderheem het roer om en ging over van gecontroleerde massaproductie naar biologische maaltijden die ter plekke worden bereid. Algemeen directeur Marco Wisse vertelt over deze verandering. Top down In het fotoboek NLXL laat luchtfotograaf Karel Tomeï zien dat Nederland er vanuit een ongewone hoek anders uitziet. Tomeïs visie op het landschap vanuit de lucht geeft een nieuwe kijk op de begrippen orde en chaos. Eigen Aardigheden We hebben allemaal wel een vreemde gewoonte. Een vast patroon dat ons zekerheid geeft in een wanordelijke wereld. Linda Korteland vroeg willekeurige mensen om hun 'eigen aardigheid' op te schrijven en Martijn van der Sanden maakte de foto's.