Paard van God

De rust van een burgerlijk leven in het oosten van Polen, waar Polen, Oekraïeners en joden naast elkaar leven, wordt wreed verstoord door het uitbreken van de 'I'weede Wereldoorlog. In september 1939 annexeren de Russen de provincie, zoals overeengekomen met de Duitsers in het Molotov Ribbentrop-pact, en voeren er een communistisch schrikbewind in. Honger, deportaties, armoede. In 1941 komen de Duitsers die de talrijke joodse minderheid vrijwel zullen uitroeien. De jonge Wilek overleeft de oorlog echter, ondergedoken met zijn moeder - onder een bed, op een vliering, in een put. Na de bevrijding (waarbij Oost-Polen deel van de Sovjetunie wordt) leert zijn moeder een joodse man kennen die de oorlog in Siberië heeft overleefd. De drie vertrekken eind 1944 als repatrianten naar Polen. In Polen maakt de stiefvader als partijlid en ingenieur carrière. Van het vervolgde, almaar hongerige joodse kind wordt Wilek binnen de kortste tijd een geprivilegieerde jongen, wiens ouders in een villa wonen met auto en chauffeur. Ook deze schijnbaar betere wereld aan liet eind van de jaren veertig wordt uiterst gedistantieerd beschreven, de jongen observeert, hoort er eigenlijk niet bij, voelt zich nog steeds niet veilig. Paard van God is een uiterst geslaagd literair debuut, uitzonderlijk in de Poolse literatuur. Wilhelm Dichter: 'Ik wilde een taal schrijven waarmee je onbeschrijflijke dingen zo kunt beschrijven dat de mensen nu geboeid raken, zonder door de verschrikkingen van toen verlamd en overweldigd te worden.' 'Een prachtige roman die soms doet denken aan de tekeningen van Chagall.'- Andrzej Szcyzypiorski Wilhelm Dichter werd in 1935 geboren in Boryslaw (toen Polen, nu Oekraïne), waar hij met zijn moe der oorlog en vervolging overleefde. 'Na de intocht van de sovjettroepen repatrieerden ze eind 1944 naar Polen. Dichter studeerde natuurkunde aan de Technische Hogeschool van Warschau en gaf daar dertien jaar les. In 1968 emigreerde hij met zijn gezin naar de Verenigde Staten. Hij is computerspecialist en woont in de buurt van Boston. Gerard Rasch (1946) ontving in 1997 de Martinus Nijhoffprijs voor zijn vertalingen.