Mannen en moeders

Niet iedere man heeft een Oedipuscomplex. Niet iedere man heeft als jongetje in zijn fantasie een stille strijd met zijn vader gevoerd om de exclusieve liefde van zijn moeder te verwerven, en haar tenslotte op te geven terwille van een volwassen liefdesleven met een andere vrouw. Er zijn ook mannen die een ander parcours doorlopen. Voor sommigen is de fantasie van een moedermoord dichterbij. Zij blijven hun leven lang worstelen met de gestalte van hun moeder. In een normale situatie heeft een moeder haar kind niet nodig om te overleven. Het verwerken van deze waarheid is voor het kind noodzakelijk om een zelfstandig individu te worden. Als de moeder het kind echter wel nodig heeft om psychisch te overleven, is dat ziekmakend: er ontstaat een tweezijdige afhankelijkheid, een symbiotische illusie tussen moeder en zoon, die kan leiden tot pervers gedrag. In MANNEN EN MOEDERS laat lki Freud op heldere·en inzichtelijke wijze zien hoe dit tot uiting kan komen. Aan de hand van het werk van Proust en Freud en van voorbeelden uit haar eigen praktijk geeft lki Freud een indringend beeld van mannen die zich niet hebben kunnen losmaken van hun moeder. Beroemde passages zoals de nachtkusepisode uit OP ZOEK NAAR DE VERLOREN TIJD worden geanalyseerd. Het kind heeft behoefte aan een bed ritueel, maar de moeder weigert, uit angst het te verwennen. De geperverteerde moeder-zoonrelatie zet zich voort in het latere liefdesleven. ‘Menselijke relatieproblematiek in een notendop; of het nu gaat om vriendinnetjes, familiebetrekkingen, man-vrouwrelaties of homoseksuele verbindingen, het draait altijd om hetzelfde: het verlangen naar “eeuwig geluk”.’ DE VOLKSKRANT over MANNEN EN MOEDERS