Kafka en het anarchisme

Franz Kafka (1883-1924) is een van de belangrijkste schrijvers van de twintigste eeuw. Zijn werk wordt nog steeds niet alleen veel gelezen, maar ook veel aangehaald en becommentarieerd. Daarbij valt op dat er nauwelijks studies zijn over zijn antiautoritaire politieke opvattingen. Kafka en het anarchisme biedt een nieuwe kijk op zijn bekende werken (In de Strafkolonie, De Gedaanteverwisseling, Het Slot en Amerika). Kafka wordt daarbij geportretteerd als een fel criticaster van autoriteit, bureaucratie, kapitalisme, patriarchaat, wetgeving en gevangeniswezen. Despiniadis maakt daarbij gebruik van Kafka’s dagboeken, de herinneringen van zijn vrienden en de inhoud van zijn literaire nalatenschap. Despiniadis beschrijft Kafka’s actieve participatie in anarchistische kringen in Praag, zijn belangstelling voor anarchistische schrijvers en zijn twijfels over de Russische revolutie. Daarmee verschijnt Kafka als een fel criticus van de machtsverhoudingen in de samenleving van zijn tijd, die sinds zijn dood alleen maar schrijnender geworden zijn. ‘De boeien van de gekwelde mensheid zijn gemaakt van ambtelijke formulieren.’ is een van zijn uitspraken die heden ten dage actueler zijn dan ooit. Costas Despiniadis is schrijver, publicist, uitgever, vertaler en oprichter van het blad Panopticon. Werk van hem is vertaald in Frans, Duits, Spaans en Engels. Met tekeningen van Jan Vlasveld.