Erfgoedgids 15: zes eeuwen antwerpse naties

Krengen en japstokken, buildragers en bosmannen, ’t kot en de vette varkens... Het zijn maar enkele termen uit de wereld van de naties, een typisch Antwerps fenomeen waarvan de oorsprong teruggaat tot in de late middeleeuwen. Groepjes havenarbeiders verenigden zich toen tot nacien en claimden op ‘hun’ aanlegplaatsen het alleenrecht voor de manipulatie van bepaalde goederen. Zes eeuwen na hun ontstaan zijn de ambachtelijke naties van weleer uitgegroeid tot hypermoderne goederenbehandelaars die wereldwijd actief zijn in alle segmenten van de logistieke keten. Maar ook kleinere spelers zijn tot op vandaag blijven bestaan. Deze erfgoedgids vertelt het verhaal: het ontstaan van de naties, hun groei en de crisis in de Franse tijd, de spectaculaire ontwikkeling in de negentiende eeuw en de enorme groei en veranderingen in de twintigste eeuw. Historicus Johan Eeckelaert heeft daarbij aandacht voor het sociale facet en de bijbehorende wantoestanden, de eigenzinnige manier van werken en de typische werktuigen, de organisatie van de naties... Hij laat getuigen aan het woord en wandelt langs de pakhuizen die tot op vandaag het Antwerpse stadsbeeld mee bepalen. De redding van het resterende natie-erfgoed is de missie van de vzw Maritiem & Logistiek Erfgoed. Zij krijgt hierbij de steun van de Katoen Natie en andere sympathiserende havenbedrijven. Deze publicatie is de vijftiende in de reeks Erfgoedgidsen, uitgegeven door Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen in samenwerking met de Dienst Erfgoed van het provinciebestuur Antwerpen. De reeks heeft oog voor vergeten patrimonium en brengt dit op een boeiende manier terug tot leven.