Beschaving, economie en kapitalisme (15de - 18de eeuw), deel 3: De tijd van de wereld

DE OOGVERBLINDENDE PRETENTIES VAN FERNAND BRAUDEL Beschaving, economie en kapitalisme (Civilisation materielle, economie et capitalisme XVe-XVIIIe siecle) door Fernand Braudel Contact, (geb), deel I: De structuur van het dagelijks leven 599 blz., geill., 1988, vert. Roland Fagel en Geurt Rombach (Les structures du quotidien: le possible et l'impossible) deel II: Spel van de handel 633 blz., geill., 1989, vert. Eef Gratama, Koen van Gulik, Geurt Rombach (Les Jeux de l'echange) deel III: De tijd van de wereld 654 blz., 1990, vert. Roland Fagel, Eef Gratama, Koen van Gulik (Le temps du monde) Een kwart eeuw lezen, studeren, verzamelen, nadenken, schrijven. Drie kloeke banden. In het Nederlands 1.884 bladzijden met 5.710 noten en zo'n 400 afbeeldingen. Gewicht: 3,68 kg. De inhoud 5 liter en meer dan 1,1 miljoen woorden. 't Is een hele geschiedenis, deze Beschaving, economie en kapitalisme, het magnum opus van de beroemdste Franse historicus van deze eeuw. Iedere recensent streeft naar het samenvatten van het hem toevertrouwde werk, maar daar is in dit geval geen denken aan. Valt er dan iets zinnigs van te zeggen? Over de auteur, de in 1985 overleden Fernand Braudel, alles is al door anderen gezegd en geschreven. Ik heb er niets nieuws aan toe te voegen: hij is een groot historicus. Sommigen houden hem voor de grootste geschiedschrijver van de twintigste eeuw en een enthousiaste enkeling - J. H. Plumb, en dat is niet de eerste de beste - heeft hem al voorgedragen voor de Nobelprijs voor de geschiedenis. Die prijs bestaat weliswaar niet, maar toch. Wie minder hoog grijpt, noemt hem de belangrijkste geschiedkundige van Frankrijk. Interessanter is dat Braudel niet alleen een groot, maar ook een zeer controversieel historicus is over wie de meningen scherp verdeeld zijn. Weinigen zijn in staat tot een genuanceerd oordeel.