De Natiestaat 7 - Actieve burgers

De invoering van het algemeen mannekiesrecht in 1918 en het vrouwenkiesrecht in 1919 sloot een ontwikkeling af die het politieke leven in Nederland sedert 1888 hevig had beroerd: de uitbreiding van het kiesrecht. Met die kiesrechtuitbreiding was het echter vreemd gesteld. Een groot deel van de bevolking stond er onverschillig tegenover en de politieke partijen wensten kiesrechtuitbreiding slechts op zeer specifieke voorwaarden. Zo wilden de liberalen het kiesrecht voor het beschaafde en verlichte deel van het volk, de anti-revolutionairen voor de rechtzinnige christenen, de socialisten voor het proletatiaat en de katholieken zagen er hoe dan ook weinig heil in. Kiesrecht voor de reëel bestaande Nederlandse burgerij, die koppig weigerde om zich in meerderheid naar een van deze ideaaltypen te voegen, was een andere zaak. In 'Actieve burgers' stelt Gert van Klinken de vraag waarom zich in Nederland een kiesrechtuitbreiding voltrok waarvoor het draagvlak zo gering was - niet alleen in de samenleving, maar ook in bestuurlijke kringen. Het antwoord zoekt hij in de ideologische wortels van de Nederlandse politiek.