Wisselend Lot In Een Woelige Tijd

Van Dirk van Hogendorp, Krayenhoff, Chassé en Janssens - naast Daendels en Ver Huell de meest vooraanstaande militairen uit de Bataafs-Franse tijd - bestaan geen of alleen 19de-eeuwse biografieën. Dit boek tracht hen aan de vergetelheid te ontrukken.
Op Chassé na waren het geen stereotype vechtjassen. Dirk van Hogendorp, de oudere broer van Gijsbert Karel die koning Willem I in 1813 naar Nederland terughaalde, vocht onder meer tijdens de Russische veldtocht van 1812-13, maar hij is vooral bekend geworden door zijn ambitie de vaderlandse koloniale politiek ten aanzien van Indië te veranderen. Krayenhoff was naast generaal ook arts, waterbouwkundige en kartograaf. Janssens, die voor Napoleon streed in vele gevechten, werd gouverneur-generaal, in 1802 van Kaap de Goede Hoop en in 1810 van Nederlands-Indië. Chassé leidde de Hollandse brigade voor Napoleon in Spanje en was daar gouverneur.

De vier generaals, die ook allen minister zijn geweest, werkten in dienst van het Bataafs-Franse regime, maar waren geen landverraders. Dat koning Willem I na 1815 ieder die maar genoeg capaciteiten had, wat ook zijn politiek verleden was, weer graag in zijn dienst zou hebben opgenomen, blijkt overigens niet juist te zijn: Van Hogendorp kreeg van Willem I geen kans en stierf als herenboer in Brazilië.

Prof. dr. L. Turksma (geb. 1924) is emeritus-hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde o.m. Socioloog en geschiedenis (1969), Vaderlandsliefde en sociale verandering (1985), Admiraal van Napoleon, het leven van C.H. graaf Ver Huell (1991), en bezorgde de uitgave van de Levensherinneringen van Q.M.R. Ver Huell, 1787-1812 (1996).