Uit de schaduw van het zorgsysteem / Zorginnovatie

Als we onze gezondheidszorg zo blijven organiseren, hebben we er steeds minder aan. Gelukkig zijn er ook hoopvolle initiatieven. Een daarvan is Buurtzorg Nederland, een organisatie die in drie jaar tijd van eenmansbedrijf uitgroeide tot een organisatie met 2500 werknemers. Wat maakt Buurtzorg Nederland nu zo succesvol? Annemarie van Dalen onderzocht het. In ruim anderhalf jaar tijd sprak zij met medewerkers, cliënten, regiocoaches, bestuurder, beleidsmakers en concurrenten. Ze observeerde bijeenkomsten van Buurtzorgteams en liep mee met de wijkverpleegkundigen en -ziekenverzorgenden. Ze schroomde niet op verzoek mee te denken over de principes die ten grondslag liggen aan hun manier van organiseren. De resultaten van het onderzoek zijn onthullend: de professionals hebben werkelijk de zeggenschap om naar eigen inzicht zorg te bieden aan de cliënt en diens omgeving. Ze voelen zich zeer verantwoordelijk zowel voor de zorg als voor de organisatie daarvan. En dat leidt niet alleen tot betere en goedkopere zorg, maar ook tot grote voldoening. Van Dalen behandelt de leidende principes van Buurtzorg over zorgverlenen, professionaliteit en organiseren. Ze beschrijft helder hoe medewerkers hun werk coördineren, afstemmen en besluiten nemen. Maar dan wel zonder managers of staf. Ook schetst ze ondermeer het spanningsveld tussen de autonomie van de wijkteams en de vereiste centrale verantwoordelijkheid in de Governancecode. De reflecties die zij maakt vanuit de organisatietheorie bieden een doorkijk naar een andere manier van organiseren.

Tot slot gaat ze in op de vraag hoe van Buurtzorg als innovatie geleerd kan worden en wat dat betekent voor het zorgstelsel. Dit laatste maakt het boek niet alleen interessant voor professionals in de zorg. Ook voor bestuurders, toezichthouders, zorgverzekeraars en beleidsmakers in het maatschappelijk domein is dit onderzoek een must.