Politiewetenschap 49 - Het betwiste politiebestel

Het politiebestel is geen rustig bezit. Maar dat is geen typisch Nederlands fenomeen, zo blijkt uit dit onderzoek dat verricht is door een consortium van de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Politieacademie en het Korps landelijke politiediensten, in samenwerking met een aantal buitenlandse onderzoekers. Ook in België (Vlaanderen), Engeland & Wales, Duitsland (Noordrijn-Westfalen) en Denemarken wordt met regelmaat gedebatteerd over politie en politiebestel, en zijn ingrepen of veranderingspogingen gaande of recent aan de orde geweest. In dit boek wordt hiervan verslag gedaan. Er worden analyses gemaakt van verschillen en overeenkomsten en er wordt ingegaan op de mogelijke lessen die op basis van deze internationale vergelijking kunnen worden getrokken. Ze laten zien wat het nut is en wat de meeropbrengsten zijn van bestelingrepen en wat deze betekenen voor de toekomst van het Nederlandse Politiebestel. Elk bestel is een ingewikkeld compromis tussen uitlopende waarden: rationaliteit, representativiteit, responsiviteit en robuustheid. Tussen landen bestaan aanzienlijke verschillen vanwege politiek-bestuurlijke en andere tradities (instituties), verschillen in de inrichting van het openbaar bestuur en opvattingen over politie en politiewerk. Eén ding hebben de landen echter gemeen: het politiebestel is overal ingewikkeld, door de veelheid aan belangen en partijen die op de een of andere manier bij politie en politiebeleid betrokken willen zijn. Ieder bestel genereert bovendien zijn eigen problemen en knelpunten. Elk nieuw bestel lost sommige bestaande problemen bevredigend op, maar andere niet en creëert bovendien weer nieuwe problemen. Zo vormt elke bestelwijziging weer de opmaat voor nieuwe discussie. Een ideaal bestel bestaat nergens. Terughoudendheid met bestelverandering is geboden, zo luidt dan ook de conclusie van dit onderzoek. Het is een middel met beperkt probleemoplossend vermogen, dat vaak kostbaar is en gepaard gaat met veel politieke en professionele strijd. Terughoudendheid met bestelverandering lijkt ook mogelijk, omdat elk bestel veel ruimte biedt voor aanpassing en verandering, binnen de grenzen van het bestel. De reeks Politiekunde is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap, een zelfstandig onderdeel van de Politieacademie. Politie & Wetenschap is ingesteld om een stimulans te geven aan de toegepaste wetenschappelijke kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid, de daarvoor benodigde kennisinfrastructuur en de daadwerkelijke benutting van onderzoeksrapporten en -resultaten in politiepraktijk, beleid en opleiding. Publicaties in de reeks Politiekunde betreffen in het algemeen concrete handleidingen, modellen, instrumenten of werkwijzen die direct bruikbaar zijn voor de politiepraktijk. Ze zijn veelal de uitkomst van onderzoek dat is verricht in het kader van het meerjarige onderzoeksprogramma, de kernactiviteit van Politie & Wetenschap.