Ondernemers verbonden, vno-ncw 100 jaar

In het najaar van 1899 kwamen in gebouw 'De Beurs' in Hengelo 52 industriëlen bijeen. Als daad van verzet tegen een in hun ogen bemoeizuchtige overheid richtten ze die avond de Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers (VNW) op. Daarmee was de basis gelegd voor wat honderd jaar (en vele fusieprocessen) later is uitgegroeid tot de Vereniging VNO-NCW. Invoering van sociale wetgeving zonder overleg met werkgevers was aanleiding voor de oprichting van de VNW. In 1899 had het toenmalige kabinet een voorstel ingediend voor een Ongevallenwet die werkgevers zou verplichten een ongevallenverzekering af te sluiten voor hun werknemers. Niet dat de werkgevers die zich in Hengelo verenigden tegenstanders van zo'n verzekering waren. Helemaal niet. Vrijwel zonder uitzondering hadden ze voor de werknemers van hun eigen fabrieken al lang een ongevallenverzekering gesloten. Wel waren zij tegen wat zij zagen als het 'centralistisch, bureaucratisch en monopolistisch karakter' van de wet. De eerste actie van de VNW had succes: het wetsvoorstel werd uiteindelijk in de Eerste Kamer verworpen. Dit voorval uit 1899 is typerend en herkenbaar. In het voortdurende debat over de sociaal-economische ordening in ons land ging en gaat het om de rolverdeling tussen overheid en (georganiseerd) bedrijfsleven. Nog altijd hebben ondernemers een afkeer van wat Dirk Willem Stork, de eerste voorzitter van de VNW, omschreef als 'centralisme' en onnodige 'bureaucratie'.