Metafysica, Een Dwarse Geschiedenis

Is dit boek dus een geschiedenis van de metafysica? Dat is het ook. Maar het begint bij Descartes en vervolgt dan met Hegel. De eerste zocht als eerste naar een fundament voor de filosofie, de tweede bestreed dat aan de filosofie een methode vooraf kan gaan. Dan is van metafysica nog geen sprake, maar wel wordt al duidelijk dat aan de metafysica zoiets als een methode wezensvreemd is. Er zijn twee soorten van denken, en die moeten goed onderscheiden worden. Maar ook de tegenstelling tussen Descartes en Hegel is slechts een inleiding. Dit boek begint bij Thales van Milete die naar ‡lles vroeg, en vervolgt dan met Plato die de antithese van Thales is. Het succes van Plato is enorm. In de Middeleeuwen, zei Gilson, is het platonisme overal. Hij voegde eraan toe: maar Plato was nergens. Wat hebben Plato en de methode-geleide filosofie met elkaar van doen? Beide verdedigen ze een hogere wereld waartegen PlatoÕs lagere wereld van het waarneembare ≥n de niet wetenschappelijk te benaderen moderne wereld maar bleekjes afsteken. Plato's Idee van het Goede heet in de wetenschap de theory of everything. Toch is dit boek meer dan een geschiedenis van de Westerse filosofie. De metafysica is z≤lf een dwarse geschiedenis. Ze claimt een eigensoortig denken. En ze is dwars omdat ze zich gelijkelijk verzet tegen het platonisme en tegen elke filosofie die zich naar het model van de wetenschap verstaat. Ze wijst bepaalde vragen als onzinnig af en beantwoordt vragen die door de andere partij worden afgewezen. Het metafysische mensbeeld onderscheidt zich van het wetenschappelijk mensbeeld en van fenomenologische mensbeelden. Dat wordt niet apriori gepostuleerd. Het blijkt uit de analyse van de Westerse filosofie. Daarom is dit boek een heldere en toegankelijke inleiding in de metafysica.