De Zaaier

Op 2 december 1851 pleegt de Franse president Karel-Lodewijk-Napoleon Bonaparte een staatsgreep. Alleen de landelijke provincies Bourgogne en vooral Midi komen in opstand. Violette Ailhaud schrijft in 1919 wat er na de winter van 1852 is gebeurd, omdat haar dorp, voor de tweede keer in minder dan zeventig jaar tijd, zojuist al haar mannen heeft verloren. De laatste is gestorven op Wapenstilstandsdag, 11 november 1918. Elke keer weer rukte de Republiek de mannen weg, zoals men koren wegmaait, door zoveel mannen weg te nemen, ontbrak het uiteindelijk aan zaad. 'Het komt diep uit het dal. Nog voordat het de rivier heeft doorwaad, nog voordat de schaduw het schitteren van het water tussen de zandbanken onderbreekt, als een langzame oogwenk, weten wij dat het een man is. Onze lege, ongehuwde vrouwenlichamen reageren op een manier die er niet om liegt. Onze vermoeide armen stoppen allemaal tegelijk met het opperen van het hooi. We kijken elkaar aan en iedereen herinnert zich de belofte. Onze handen grijpen elkaar en onze vingers strengelen zich zo strak ineen dat de gewrichten kraken: onze droom is op gang gekomen, verkild van schrik en brandend van verlangen.' Violette overlijdt in 1925. In haar nalatenschap treft de notaris een envelop aan die hij pas in de zomer van 1952 mag openen. Hij vindt dan een instructie dat de inhoud moet worden toevertrouwd aan de dan oudste van Violettes nakomelingen van het vrouwelijk geslacht. Zo komt de 24-jarige Yveline in het bezit van het manuscript dat haar grootmoeder al in 1919 heeft geschreven, nadat haar dorp La Saule Mort opnieuw al haar mannen heeft verloren. Yveline geeft het manuscript in 1962 in bewaring bij Editions Parole. Pas in 2006 wordt besloten tot publicatie over te gaan. De historicus Jean-Marie Guillon schrijft het nawoord en plaatst het verhaal in zijn historische context. In 2017 komt in Frankrijk een speelfilm uit met de titel "Le semeur", geproduceerd door Sylvie Pialat (bekend van "Timbuktu").