Ysengrimus / Griffioen

In het midden van de twaalfde eeuw werd in Gent de Ysengrimus geschreven, het oudste dierenepos van de Middeleeuwen. In dit satirische werk wordt de hoofdrol gespeeld door de wolf Isengrim, die afwisselend als schijnheilige monnik, abt en bisschop wordt voorgesteld. In de spiegelwereld van het dierenepos verbeeldt de wolf hebzuchtige geestelijken die als slechte herders hun kudde op nietsontziende wijze uitbuiten. Door handig op Isengrims vraatzucht in te spelen weten de andere dieren, met Reinaert de vos voorop, de rollen echter om te draaien zodat Isengrim zelf het slachtoffer wordt van zijn boosaardigheid; zo wordt hij verschillende keren in elkaar geslagen, gevild, van zijn staart en een poot beroofd, om in een apocalyptische finale door een kudde varkens te worden verslonden.Het verhaal speelt zich grotendeels in een fictieve wereld af, maar er zijn ook vele verwijzingen naar historische personen en gebeurtenissen, zoals de abt van de abdij van Egmond, de paus, Bernardus van Clairvaux, de Sint-Pietersabdij te Gent, waar Isengrim monnik wordt, en de kruistochten.Via de Oudfranse Roman de Renart heeft de Ysengrimus Van den Vos Reinaerde beïnvloed, maar omdat de Ysengrimus in het Latijn werd gedicht, heeft dit meesterlijke dierenepos altijd veel minder aandacht gekregen dan de Middelnederlandse tekst, waar het echter geenszins voor onderdoet. Liefhebbers van middeleeuwse literatuur en van Reinaerts streken in het bijzonder zullen de Ysengrimus dan ook met groot genoegen lezen.Mark Nieuwenhuis houdt zich voornamelijk met middeleeuws Latijn bezig. Hij werkt onder andere aan een vertaling van de Alexandreis van Walter van Châtillon.