Wachten op de barbaren / HUMO's klassiekers van nu / 4

Tientallen jaren al bestuurt de beschaafde, oude magistraat naar ieders tevredenheid het dorpje aan de grens. Zorgeloos leeft hij van de ene dag in de andere, genietend van zijn hobby's en zijn flirts.Wanneer een afgezant van de regering uit de hoofdstad het decreet uitvaardigt dat de barbaren in het grensgebied moeten worden vervolgd, kan de oude man niet veel begrip opbrengen voor het standpunt van zijn meerderen. Hij heeft meer sympathie voor die zogenaamde barbaren, een nomadenvolk dat niemand kwaad doet. Aanvankelijk probeert hij de machthebbers tot rede te brengen en raakt zo steeds meer in het conflict betrokken. Tegelijkertijd wil de magistraat zich het liefst terugtrekken in zijn eigen wereld, waarin hij de klassieken leest en een vergeten taal bestudeert. Als hij een erotische relatie krijgt met een van de slachtoffers van het overheidsgeweld - een door de martelingen van haar ondervragers kreupel en blind geworden meisje - voelt hij zich toch geroepen tot een wilde actie. Hij komt in de gevangenis terecht en wordt zelf als een barbaar behandeld.Op subtiele wijze beschrijft Coetzee in de oude man niet simpelweg een bestuurder met een gewetensconflict, maar iemand die heen en weer wordt geslingerd tussen medeplichtigheid, onverschilligheid en verzet. // Recensie(s) :Deze roman trok volop de aandacht in Nederland bij verschijning van de vertaling in 1983. Hoewel het niet door de uitgever wordt aangegeven is dit een opgepoetste versie van die vertaling. Verouderd woordgebruik is vervangen door modern, woorden zijn weggelaten of toegevoegd voor de leesbaarheid. Het verhaal lijkt daardoor minder gedateerd, wat past bij het universele karakter ervan. In zijn latere werk, zoals 'In ongenade', beschrijft Coetzee (1940) de problematiek van Zuid-Afrika vrij expliciet. In zijn eerdere werk, waaronder dit boek, doet hij dit op een meer allegorische wijze. Nergens in het verhaal is een tijds- of plaatsaanwijzing te vinden. Het speelt zich af in een willekeurig grensdorp waar onrust uitbreekt door het militaire optreden tegen de barbaren die in de woestijnachtige grensstreek leven. De plaatselijke magistraat, tevens ik-verteller, verzet zich min of meer tegen dit optreden en wordt zelf slachtoffer van martelpraktijken. In zijn zoektocht naar 'waarheid' en 'gerechtigheid' wil hij de folteraar en de gefolterde leren kennen. Coetzee vertelt dit in een sobere stijl, waardoor het verhaal je des te meer bij de keel grijpt.