Verloren land / Publicaties van de IJsselacademie / 172

Auteur Pieter Terpstra schreef in de donkere oorlogsjaren 1942-44 aan een manuscript met de titel Verloren Land. Een herinneringswerk aan Schokland. Hierin behandelt hij de geschiedenis van het eiland vanaf de Middeleeuwen. Het relaas, dat blijk geeft van een opvallend stilistisch talent, schildert het harde leven van de eilandbewoners door de eeuwen heen; de niet-aflatende strijd tegen het water, de armoede en het gesappel, terwijl ook onderwerpen als de klederdracht en het dialect van de Schokkers breed aan bod komen. Uiteraard wordt de dramatische gang van zaken bij de ontruiming van Schokland in 1859 gereconstrueerd. Naarmater de schrijver dichterbij het heden komt – een heden dat, nogmaals gezegd, midden in de Tweede Wereldoorlog valt -, wordt de toon van de tekst persoonlijker. Terpstra doet uit eigen waarneming verslag van wat het laatste bedrijf in de eilandgeschiedenis zou worden: het droogvallen van de Noordoostpolder in 1941, het vertrek van het laatste handjevol bewoners, de onttakeling van de Schokkers buurten. Heel bijzonder is dat de auteur, net op het nippertje, enkele hoogbejaarde oudbewoners wist te lokaliseren, uit wier mond hij herinneringen kon optekenen aan het Schokland van vóór 1859.