Van grenzen weten

De moderne samenleving kan op indrukwekkende verworvenheden bogen zoals wetenschap en technologie, de sociale rechtsstaat en de democratie. Daarnaast is zij echter het toneel van uitgesproken riskante ontwikkelingen, zoals oplopende spanningen rond schaarse energiebronnen, grondstoffen en water en een toenemende onveiligheid door steeds geavanceerder en destructiever wapensystemen. Vanwege deze en andere door de mens zelf veroorzaakte bedreigingen van leven en samenleven wordt de moderne samenleving ook wel aangeduid als de risicomaatschappij. In deze bundel wordt ingezoomd op een bepaald aspect van deze moderne samenleving, nl. op haar structureel onduurzame karakter. Zij staat immers in het teken van de logica' van grensverlegging en groei. In politiek en bedrijfsleven is het streven dan ook permanent gericht op vergroting van de productiecijfers en uitbreiding van de consumptiemogelijkheden. Het wordt echter steeds duidelijker dat de moderne patronen van produceren en consumeren een te zware aanslag vormen op de draagkracht van zowel de ecologische als de sociale systemen. Daarmee dreigen wij onze eigen bestaansvoorwaarden te ondermijnen. In het midden van de koude oorlog publiceerden Bertrand Russell en Albert Einstein hun indrukwekkend manifest, waarin zij opriepen tot een nieuwe manier van denken over vrede en veiligheid. De auteurs van deze bundel willen deze oproep tot een nieuw denken doortrekken naar vandaag, nu in grote delen van de wereld de illusie lijkt te heersen van een onbeperkte economische groei en een eindeloze technische vooruitgang - een illusie die ons de ogen doet sluiten voor de realiteit van een voortgaande afbraak van de basisvoorwaarden van ons eigen bestaan. Nieuw denken en handelen is nodig, waarin het respect voor grenzen de weg naar een duurzaam menselijk welzijn opent.