Uit De Nalatenschap Van Een Dromer

Everhardus Johannes Potgieter (1808-1875) is in deze tijd vooral bekend als de oprichter van het letterkundige tijdschrift De Gids, waarin hij zich profileerde als vaderlandslievende liberaal. Potgieter liet echter ook een indrukwekkend poëzie-oeuvre na, dat sterk afwijkt van het i de negentiende eeuw zo populaire dichtwerk van de domineedichters Nicolaas Beets en J.J.L. ten Kate. Vooraanstaande Tachtigers als Kloos en Verwey zagen Potgieter als een voorloper van hun vernieuwende beweging. Potgieters dichtwerk is zeer gevarieerd: naast imitaties van zeventiende eeuwse gezangen in de Liedekens van Bontekoe schreef hij op de actualiteit geënte gedichten en veel liefdespoëzie. In zijn satires manifesteert zich een maatschappelijk engagement; in de erotische poëzie geeft hij op een zeer eigenzinnige manier vorm aan heimelijke verlangens. Deze verzen verdienen het om net zo bekend te worden als de vermaarde beginregels uit Potgieters 'Holland': Grauw is uw hemel en stormig uw strand, naakt zijn uw duinen en effen uw velden, u schiep natuur met een stiefmoeders hand, toch heb ik innig u lief, o mijn land!