Syncretisme

Syncretisme is een cultureel fenomeen. Mensen die met elkaar in contact komen, beïnvloeden elkaar. Ze nemen veel van elkaar over. Dat doen culturen en religies ook. Bewust of onbewust nemen ze dingen van andere culturen over die hen versterken of meer vooruitgang bezorgen. Lang niet altijd geven ze dit toe. Dat doen mensen ook niet. Het christendom is in oorsprong bij uitstek syncretisch, maar in plaats van dankbaar te zijn voor de schatten die anderen hebben aangereikt, zette men er zich juist tegen af. In tegenstelling tot boeddhisme en taoïsme zijn christelijke kerken altijd bang geweest om syncretisme te onderkennen. Vanaf de zeventiende eeuw is 'syncretist' in onze contreien een scheldwoord. Het verwees naar iemand die zijn eigen cultuur en religie relativeerde dan wel verkondigde dat de christelijke mythen en riten vanuit oudere culturen waren samengesmolten. Tegenwoordig ontdekken we steeds meer hoe dat in zijn werk is gegaan. De bijbel is een boek vol plagiaat, schreef Freud al. Daar is niks mis mee. Per slot van rekening staan mensen altijd op de schouders van hun voorgangers. Syncretisme zou een erenaam moeten zijn in plaats van een scheldnaam.