Stijloefeningen

Queneau zelf schreef in 1947 aan zijn - uitgever het volgende pleidooi voor Stijloefeningen: ‘In zijn nieuwe roman, met de hem eigen virtuositeit gewrocht, heeft de beroemde romancier X, aan wie wij al zo veel meesterwerken te danken hebben, ernaar gestreefd de lezer slechts te confronteren met scherp getekende personages, wier handelingen plaatsvinden in een atmosfeer die voor ieder, groot en klein, begrijpelijk is. De intrige nu draait rond de ontmoeting, in een tram, van de held van deze geschiedenis met een tamelijk raadselachtig persoon, die ruzie maakt met de eerste de beste. In de slotepisode zien we hoe dit mysterieuze individu uiterst aandachtig staat te luisteren naar de adviezen van een vriend, meester in het dandyisme. Het geheel geeft een charmante indruk, die de romancier X op zeldzaam gelukkige wijze heeft geciseleerd.” Stijloefeningen bestaat uit 99 variaties op die ene gebeurtenis in de tram. ‘Een volstrekt zinloze en onmiskenbaar Queneau-achtige geschiedenis,’ schrijft Rudy Kousbroek in zijn inleiding, waarin hij over Queneau de loftrompet steekt: ‘Soms, vooral wanneer ik weer een of ander nieuw aspect aan hem heb ontdekt, word ik overvallen door de gedachte dat Queneau de incarnatie is van de Ideale Schrijver, degene die “alles heeft”, die alle gewenste eigenschappen in zich verenigt. In de eerste plaats gevoel voor humor. (…) Queneau's humor is oorspronkelijk en verrassend — vrolijk als Rabelais maar tegelijk droog en verlegen, herinnerend aan Laurence Sterne of Stan Laurel. (…) De betekenis van Queneau voor de Franse literatuur is groot en vergelijkbaar met die van Céline.’