Schopenhauer in 90 minuten

Arthur Schopenhauer (1788-1860), werd geboren in Danzig. Na de zelfmoord van zijn vader in 1805 ging hij, naast natuurkunde en geschiedenis, filosofie studeren in Göttingen. Naast Kant heeft ook de Oosterse wijsbegeerte een blijvende stempel op zijn denken gezet. In 1819 verscheen zijn belangrijkste werk Die Welt als Wille und Vorstellung waar hij later nog allerlei aanhangsels aan toe voegde. In 1820 vestigde hij zich als docent in Berlijn maar met zijn lessen had hij weinig succes. Door zijn aanvallen op het speculatieve idealisme en zijn eis de lessen op hetzelfde tijdstip te geven als de massaal bezochte lessen van Hegel, kreeg hij als docent geen voet aan de grond. Hij verliet Berlijn dan ook en vestigde zich in Frankfurt waar hij in 1860 eenzaam en verbitterd overleed. De filosofie van Schopenhauer wordt metafysisch pessimisme genoemd: deze wereld is volgens Schopenhauer de slechtste van alle mogelijke werelden omdat ze niet geregeerd wordt door de rede maar door de blinde wil. Alles wat bestaat, is een verschijningsvorm van dit willen. Het willen is de bron van eindeloos lijden. De wereld is een hel. Een ascetische levenswijze biedt de hoogste verlossing. Een andere oplossing ziet Schopenhauer in de kunst: de mens kan loskomen van zijn individu door zich belangeloos te richten op het schone. Maar Schopenhauer zelf leefde niet volgens de ascetische moraal die hij verkondigde. Hij was een gepassioneerd, genotzuchtig en hoogmoedig mens. Pas tegen het eind van zijn leven verwierf Schopenhauer bekendheid. Aan het eind van de negentiende en twintigste eeuw behoorde hij tot de meest gelezen filosofen. Zijn invloed is vooral groot geweest op kunstenaars (Wagner, Mann), filosofen (Nietzsche, Wittgenstein) en psychologen (Freud).