Plattegrond van een jeugd

Net zoals Otto de Kat dat jaren later zou doen in zijn “Autobiografie van een flat”, gebruikt Wanda Reisel in “Plattegrond van een jeugd” een specifieke woonlocatie als uitgangspunt bij het beschrijven van jeugdherinneringen. De laatste presenteert haar lezers zelfs voorin en ook nog eens achterin het boek plattegronden van het kapitale huis in Amsterdam waar ze is opgegroeid, vlakbij het Vondelpark – die plattegronden zijn overigens zo minimaal weergegeven dat ze niet veel anders doen dan te bevestigen dat Van Eeghenstraat 100 maar liefst vijf verdiepingen en tientallen kamers telde. Mijn veronderstelling dat de opzet van het boek van Reisel in zekere mate overeen zou komen met die van het boek van De Kat, heeft me behoorlijk op het verkeerde been gezet. Had ik eerder Reisels aantekening op de allerlaatste bladzijde van “Plattegrond van een jeugd” gelezen, dan was er misschien nog geen man overboord geweest. Helaas, nu komt het als mosterd na de maaltijd wanneer de schrijfster laat weten dat haar boek een bundeling behelst van eerder verschenen verhalen van haar hand, ‘grondig herzien en herschreven’ en door Reisel beschouwd als ‘opgediepte vondsten die nu samen een ander verhaal vertellen’. Tsja, als dat de bedoeling is geweest bij de uitgave van “Plattegrond van een jeugd” dan kan ik slechts concluderen dat ik op iets anders had gehoopt en dat de onderhavige bundel me eigenlijk ronduit teleurstelt. De afzonderlijke verha-len leveren weliswaar af en toe een mooi tijdsbeeld op van de jaren zestig en zeventig maar als het gaat om het geheel dat ze met elkaar zouden moeten vormen voel ik me in feite bekocht. Enige lijn valt daarin nauwelijks te ontdek¬ken, de samenhang of structuur is niet zelden ver te zoeken. De plattegrond fungeert veeleer als façade, of zelfs als kapstok waaraan Reisel tamelijk lukraak van alles wil ophangen of suggereert op te hangen: fictie en non-fictie, werkelijkheid en verbeelding, dromen, verhalen verteld door de ik-figuur van de jonge Wanda naast verhalen die zijn geschreven in de derde persoon, en die dan ook nog eens een ‘hij’ blijkt te zijn (voor welke de juiste haken aan bovenbedoelde kapstok in ieder geval ontbreken), enzovoort; onduidelijkheid alom. “Reisel neemt de lezer mee, dwalend van het ene vertrek naar het andere […],” meldt de tekst achterop de stofomslag van het boek, maar deze lezer dwaalde uiteindelijk zozeer dat het plezier in het lezen van “Plattegrond van een jeugd” hem verging. Wat mij betreft wint De Kats simpele flatje in Rotterdam-Kralingen het van dat grote huis bij het Vondelpark, op alle fronten.