Pijn / Toegepaste neurowetenschappen / 3

Dit boek maakt deel uit van de zesdelige serie ‘Toegepaste neurowetenschappen’. Inzichten over pijn zijn de laatste vijftig jaren herhaaldelijk ingrijpend gewijzigd. Pijn, nieuwe inzichten – andere aanpak biedt het pijn-gedachtegoed zoals dat nu geformuleerd kan worden op basis van vele wetenschappelijke onderzoekingen. Pijn is lang niet altijd een direct gevolg van weefselschade, maar is een uiterst variabele en flexibele gewaarwording die meestal van veel factoren tegelijk afhangt. In het boek komt pijn vanuit vijf verschillende perspectieven aan de orde:

1.     Het denken over pijn: wat is pijn? Reflecties over de zin van pijn, de vele dimensies van pijn, de oorsprong van pijn.

2.     Neurowetenschappen. De rol van het perifere en centrale zenuwstelsel: de hersengebieden die bij pijn betrokken zijn, de rol van pijnmodulerende systemen en plasticiteit.

3.      Psychologie. De huidige praktijk gaat nog vaak uit van een dualistische filosofie: als er geen somatische oorzaak gevonden wordt, is het psychisch. Dit boek rekent af met dit ‘simplistisch dualisme’ en biedt andere, meer genuanceerde denkmodellen.

4.     Pijnsyndromen: viscerogene pijn en diverse neurogene pijnsyndromen (o.a. CRPS en fantoompijn) worden besproken. Nieuwe verklaringsmodellen voor chronische pijn worden gepresenteerd: neurale reorganisatie en sensitisatie.

5.     Evaluatie en behandeling. Wat is een goede pijnanalyse? Hoe kan pijn in kaart worden gebracht? Welke overwegingen leiden tot de keuze van een interventie? Nieuwe verklaringsmodellen voor pijn openen nieuwe, vooral niet-farmacologische wegen voor behandeling.

Het boek bevat geen kant-en-klare recepten voor pijnbestrijding, maar stelt primair het denken over pijn aan de orde, vanuit de overtuiging dat in de klinische praktijk het denken steeds aan het handelen vooraf dient te gaan.

Pijn, nieuwe inzichten – andere aanpak kan een nuttige functie hebben in diverse opleidingen (medisch, paramedisch, psychologie). Dit boek kan ook worden gebruikt als gemeenschappelijk startpunt bij het vormen van een interdisciplinair pijnteam. Vooral dan is een zekere consensus wat betreft uitgangspunten en visie over pijn van belang.