Over schoonheid

In deze tijden van alomtegenwoordige treurnis, van blind geweld en van natuur- of milieurampen kan het ongepast, onbetamelijk en zelfs provocerend lijken over de schoonheid te praten. Een schandaal haast. Maar juist daarom is het duidelijk dat, tegenover het kwaad, de schoonheid zich aan het andere uiteinde bevindt van een werkelijkheid waarmee we de confrontatie moeten aangaan ....' François Cheng

Waar tegenwoordig de media onze blik vooral plegen te richten op het lelijke en slechte in de wereld, blijft het mooie iets buitengewoons en raadselachtigs. Chengs poëtische beschouwingen brengen de schoonheid van kunst en natuur dichterbij door op een even fijnzinnige als evenwichtige manier oosters en westers denken met elkaar te verbinden.

Het boek is vóór alles een verslag van ontmoetingen, met vrienden, kunstenaars, wetenschappers, filosofen, psychoanalytici, schrijvers, al dan niet kenners van het Oosten, die door Cheng werden uitgenodigd om gedurende vijf avonden met hem van gedachten te wisselen over de ervaring van schoonheid. Wat betekent deze schoonheidservaring voor ons eigen bestaan? Op grond waarvan is iets mooi? Wat is ware schoonheid?

Wat het schone is, wat wij ervaren als het onverhoeds opduikt, is door de grote denkers van Oost en West veelvuldig beschreven. François Cheng verstaat de kunst om tot de eenvoudige vragen terug te keren en onbevangen over het schone na te denken, maar tegelijkertijd die grote tradities van de esthetische reflectie volop in zijn verhaal te betrekken. Zonder de barsten en scheuren die de moderniteit zichtbaar heeft gemaakt ook maar enigszins te verdoezelen, blijft hij insisteren op de samenhang tussen schoonheid en goedheid, die juist met het oog op de bedreigingen van onze wereld aan betekenis wint. Cheng ontleent zijn antwoorden aan de meest uiteenlopende auteurs en kunstenaars, zoals Plato en Proust, Confucius en Augustinus, Bergson en Laozi, Cézanne en Beethoven, het taoïsme en het Duitse idealisme, en kan daarbij rijkelijk putten uit zijn grote kennis van de Chinese en Europese dichtkunst, schilderkunst en muziek. Vanuit deze veelheid aan perspectieven werpt hij een verrassend nieuw licht op de aloude vraag naar de schoonheid.

'Alleen de titel al! Wie wil nu niet vijf meditaties over schoonheid lezen. En al helemaal als die geschreven zijn door een in China geboren Franse intellectueel die even vertrouwd is met het Chinese als het westerse schoonheidsideaal.' (Jan Greven in Trouw).

François Cheng (1929) is een Chinees-Frans schrijver, dichter en kalligraaf. Hij is vooral bekend door zijn talrijke romans, waarvan er verschillende in het Nederlands werden vertaald, zoals De balling (1999) en Voor de eeuwigheid (2006). Sinds 2002 is Cheng lid van de prestigieuze Académie Française, als eerste Aziaat in dit gezelschap.