Opstand der burgers / Civis mundi

Het meest tumultueuze jaar uit onze parlementaire geschiedenis, een rampjaar, een fantastisch jaar waarin de politiek weer volop leefde, een luide nagalm van de jaren zestig, een verwarrende tijd. Dit zijn enkele kreten waarmee het roerige jaar 2002 getypeerd is. Dit boek biedt een intellectueel verantwoorde analyse van de historische betekenis van dat jaar. De Fortuyn-revolte wordt daarin geïnterpreteerd als een verklaarbaar uitvloeisel van de naoorlogse politieke ontwikkeling en tevens als onvoltooid gebleven interventie in die ontwikkeling die de komende jaren tot een afronding moet worden gebracht. In het eerste deel wordt teruggeblikt op de opstand der burgers in 2002. Achtereenvolgens wordt ingegaan op het ontstaan van die rebellie, de contouren van de nieuwe politiek die dan als alternatief van de oude politiek zoveel tumult teweeg brengt, de kritische reacties op de Fortuyn-revolte en de vraag waarom zij in eerste instantie mislukt is. En het wordt afgesloten met de vraag of alles nu weer bij het oude is. De roep om een nieuwe politiek, zo wordt geconstateerd, is niet verstomd. Dit blijkt ook uit de heroriëntatie die in de gevestigde partijen van de oude politiek gaande is en de opmerkelijke herwaardering van de Fortuyn-revolte, ook in kringen waar Fortuyn eerst verguisd werd. Het oude politieke bestel dat zich na de oorlog wist te herstellen is aan het einde van zijn politieke levenscyclus gekomen. In het tweede deel wordt dat nader uitgewerkt en het perspectief en de contouren geschetst van die nieuwe politiek. Achtereenvolgens wordt de lange mars geschetst naar een ander meer democratisch functionerend politiek bestel, naar een andere politieke cultuur en andere politieke verhoudingen evenals de positie en toekomst van onze monarchie in die nieuwe constellatie. Tevens wordt de vraag onder ogen gezien hoe de geaborteerde Fortuyn-revolte tot een afronding kan worden gebracht. In de Fortuyn-revolte speelde de toekomst van Nederland als staats- en cultuurnatie ook een belangrijke rol. Vandaar dat het boek afgesloten wordt met een korte bespiegeling over die toekomst.