Op zoek naar Huygens

In de zomer van 2013 trok Jürgen Pieters naar Italië om een boek af te werken over Constantijn Huygens (1596-1687), de dichter uit de Gouden Eeuw wiens werk hem intussen bijna een decennium lang bezig houdt. Zijn bestemming was de zuidkant van het ook bij Italiaanse toeristen populaire Gardameer, een streek die Huygens uit de eerste hand kende van een reis naar Venetië die hij als jongeman maakte. Door in de voetstappen van de dichter te treden, hoopte Pieters dieper te kunnen doordringen tot drie van Huygens’ teksten waarover hij de jaren voordien onderzoek had verricht: het bekende sonnet ‘Cupio Dissolvi’ dat Huygens schreef naar aanleiding van de dood van zijn vrouw, maar ook de langere gedichten ‘Ooghen-troost’ en ‘Hofwijck’, die eveneens tot stand kwamen tijdens een crisismoment in zijn leven. In “Op zoek naar Huygens” verbindt Pieters deze drie gedichten met de cultuurhistorische omstandigheden waardoor Huygens’ poëzie ten gronde is bepaald: zijn diepe geloof in de absolute rechtvaardigheid van zijn Schepper, zijn fascinatie voor het werk van Petrarca en John Donne, zijn omgang met het klassieke gedachtengoed. Tegelijk wil Pieters met zijn Italiaanse leesnotities een antwoord geven op de vraag die zijn professionele identiteit als historisch letterkundige bepaalt: wat hebben deze gedichten van een kleine vier eeuwen geleden nog te zeggen aan een lezer van nu? In het lezen van de vreemde poëzie van deze dode dichter leest de lezer zichzelf. Het resultaat is een erg persoonlijke beschouwing die wetenschappelijke diepgang wil verzoenen met de ontwikkeling van een eigen blik en een eigen stem. Jürgen Pieters (1969) is hoogleraar algemene literatuurwetenschap aan de Universiteit Gent. Hij is de auteur van, onder meer, “De tranen van de herinnering. Het gesprek met de doden” (2005) en “Historische letterkunde vandaag en morgen” (2011). Voor dat eerste boek ontving hij de Prijs voor Letterkunde (essay) van de Vlaamse Provincies in 2008. In 2000 ontving hij de Provinciale Prijs voor Letterkunde van de Provincie Oost-Vlaanderen voor zijn essaybundel “De honden van King Lear” (1999).