Morele vorming in de krijgsmacht

In deze studie wordt de vraag beantwoord naar de mogelijke bijdrage van de Rooms Katholieke Geestelijke Verzorging aan de morele vorming van militairen, en welke functie en re­levantie die bijdrage heeft voor militair en krijgsmacht. Militairen van de Nederlandse krijgsmacht worden met grote regelmaat ingezet bij internationale vredesmissies. Zij worden geacht overal ter wereld te kunnen werken aan internationale vrede en veiligheid. Inzet bij vredesoperaties kan een confrontatie betekenen met kwesties van het hoe en waarom van geweld, van leven en dood. Militairen kunnen hierbij te maken krijgen met lastige en soms levensbedreigende morele dilemma’s, die vaak raken aan hun persoonlijke levensovertuiging. De keuzes die militairen maken met betrekking tot hun handelen tijdens operationele inzet blijven altijd onvervreemdbaar een eigen morele verantwoordelijkheid van henzelf. Ten opzichte van het eigen geweten is er maar één die verantwoording aflegt, namelijk de militair zelf. Het kunnen dragen van deze verantwoordelijkheid vraagt om morele vorming in de voorbereiding op inzet bij vredesmissies. De bijdrage van de Diensten Geestelijke Verzorging aan de morele vorming is op te vatten als pastoraal-educatieve begeleiding, zodanig dat de militair als persoon, onder eigen verantwoordelijkheid, een verantwoorde balans vindt tussen zijn godsdienst of levensovertuiging enerzijds en zijn positie, rol en taken anderzijds. Het gaat om een bijdrage die zich richt op de militair als persoon in de context van de militair als professional. Daarmee is het een wederzijds complementaire bijdrage ten opzichte van de morele vorming vanuit de militaire ethiek in Nederland. Deze kan, mag en moet zich namelijk uitsluitend richten op de militair als professional in verband met de scheiding van Kerk en staat en de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.