Mensbeelden en maatschappijmodellen

Dit boek is de uitwerking van enige jaren collegestof voor zowel studenten sociologie als opvoedkunde met bijvak sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, alsmede voor kursisten van het Nutsseminarium voor Pedagogiek, eveneens te Amsterdam. Deze hoor- en werkkolleges zijn ontstaan uit de vraag naar achtergrondinformatie t.a.v. de huidige controversen binnen de sociale wetenschappen. Als vanzelf kwamen toen ter sprake de kontroversen rond 1800 waaruit de sociologie als aparte wetenschap is geboren. In die kontroversen werd, evenals thans het geval is, een grote rol gespeeld door de vraag naar de aard van maatschappij, van het (mensen )materiaal waaruit die maatschappij bestaat en van de verhouding tussen mens en maatschappij. Andere vragen die toen, evenals thans, gesteld werden hebben betrekking op de wijze waarop men kennis omtrent de maatschappij kan verwerven en wat men met die kennis kan of moet doen. De bedoeling van dit boek is dezelfde als die van mijn kolleges was: materiaal aan te bieden dat kan bijdragen tot beter begrip voor en eigen meningsvorming met betrekking tot de verschillende standpunten, denkwijzen en benaderingen binnen de sociologie. Het boek is vooral gericht op die studenten en kursisten, die in het kader van hun opleiding na een eerste kennismaking met het sociologisch denken als vervolg daarop wat dieper in willen of moeten gaan op de vooronderstellingen waarop diverse vormen van sociologisch denken berusten. Maar ik sluit zeker niet uit, dat ook belangstellenden, los van enige opleiding, in het boek iets van hun gading zullen kunnen vinden. Hoewel het boek is geschreven vanuit en toegespitst op de sociologie, hebben de aan de orde gestelde vragen en problemen in meerdere of mindere mate op alle sociale wetenschappen betrekking. Daarom lijkt het boek mij in principe bruikbaar voor studenten en cursisten van meerdere studierichtingen. Ook kan het mi. op verschillende manieren worden gebruikt. Als ik er een paar mag suggereren : — het kan na, eventueel naast, een eerste inleiding tot de sociologie worden bestudeerd;