JOODSE HUMOR

De ware joodse witz is slechts weinigen bekend. Hij lijkt dan ook geenszins op d( zogenaamde joodse 'moppen` die meestal op weinig geestrijke wijze aan stamtafels weergegeven en begrepen - of niet begrepen - worden. De joodse witz is geen ordinaire 'grap'of'mop', maar een mengsel van humor, tragiek en wijsheid Joodse humor kan dan ook veeleer een tegenwicht genoemd worden tegen deze standaardmoppen over 'Sam' en' Moos'. Als zodanig neemt het dan - in Nederland zeker - een unieke plaats in: een schat van unieke en onvervangbare humor is hiervoor vergetelheid bewaard gebleven. Een grote verdienste van de schrijfster is dat zij deze verzameling vooraf doet gaan door een vlot geschreven, maar niettemin gedegen inleiding waarin zij het ontstaan, achtergrond en wezen van de witz belicht. Geen wonder is het dan ook dat de Duitstalige uitgave reeds acht drukken beleefde, terwijl de Nederlandse uitgever zich gelukkig prijst in staat te zijn een editie voor te leggen die door de schrijfster nog eens grondig is herzien. Salcia Landmann werd in 1911 in het oosten van de Donau-Monarchie geboren en leeft nu in St. Gallen, Zwitserland. Door haar boek Joodse humor werd zij wereldwijd bekend. Bij de rabbi komt een arme, kinderrijke jood met de vraag: 'Bestaat er een religieus geoorloofd en volkomen veilig voorbehoedmiddel?' Rabbi: 'Bestaat. Limonade drinken' De arme jood: 'Ervoor of erna?' Rabbi: 'In plaats van' Wat is zionisme? Als een jood een tweede jood opdracht geeft, bij een derde jood geld op te halen om een vierde jood naar Palestina te kunnen sturen. Jankel geeft een gefrankeerde brief af bij het loket. 'Hé, meneer,' roept de postbeambte, 'die brief is te zwaar, daar moet nog een postzegel op!' 'Wat een onzin,' roept Jankel terug, 'denkt u nou werkelijk dat die brief daarvan lichter wordt?' 'Rabbi, waarom is het volgens de bijbel verboden, 'een pas getrouwd man op te roepen voor de oorlog?' 'Omdat de arme kerel thuis al genoeg oorlog heeft' Lenin wordt met enorme pracht en praal begraven. Een jood: 'Wat een verkwisting! Voor dat geld zou de hele partij begraven kunnen worden' 'Kun je me wat lenen?' 'Ik heb helaas niets bij me' 'En thuis?' 'Dank je. Thuis gaat alles prima'