Het vertroebelde oog

Greet Hofmans was in 1956 maandenlang wereldnieuws. Van Zweden tot de Verenigde Staten, van Frankrijk tot Venezuela: overal verschenen artikelen over de ‘gebedsgenezeres’ die het huwelijk van het Nederlandse koningspaar zo ernstig had verstoord dat een echtscheiding dreigde. Hofmans zou koningin Juliana hebben behekst en gevaarlijke pacifistische denkbeelden hebben ingefluisterd. De ophef leidde ertoe dat Juliana alle banden met Hofmans moest verbreken. Achteraf bleek prins Bernhard verantwoordelijk voor de demonisering van Hofmans, die als een ‘Raspoetin’ de geschiedenisboeken inging.

Gebruikmakend van diverse niet eerder geraadpleegde (privé)archieven schetst Han van Bree in Het vertroebelde oog een genuanceerd beeld van de persoon Hofmans. Wie was deze Amsterdamse vrouw van eenvoudige komaf, bij wie zo velen – van jong tot oud, van arm tot rijk, van laaggeschoold tot hooggeleerd – te rade gingen als ze ergens mee zaten? Was zij inderdaad een sturende en manipulatieve intrigante? Had zij voor de monarchie gevaarlijke religieuze opvattingen? En bovenal: wat wilde zij bereiken? Door haar hele leven te beschouwen, geeft Van Bree een completer beeld van Hofmans en biedt hij een nieuwe, heldere kijk op de wijze waarop zij onder meer Juliana, maar ook Wilhelmina en zelfs Bernhard terzijde stond.

Han van Bree (1957) studeerde geschiedenis in Utrecht en Gent en specialiseerde zich op het Nederlandse koningshuis. Voor de NOS maakte hij over koningin Juliana, prins Bernhard en prins Claus diverse documentaires, die werden uitgezonden in de weken na hun overlijden. In 2015 promoveerde hij in Leiden op De geest van het Oude Loo – Juliana en haar vriendenkring 1947-1957. Daarnaast schreef hij onder andere de bestseller Beatrix, koningin der Nederlanden en was hij van 1983 tot 2022 verantwoordelijk voor de reeks Het aanzien van.