Het spijkerschrift en zijn ontcijfering

Ruim 150 jaar geleden, op 25 mei 1857, werd in Londen door de Royal Asiatic Society vastgesteld dat het Mesopotamische spijkerschrift was ontcijferd. Onder couvert ingediende vertalingen door vier geleerden van een nieuwe Assyrische koningsinscriptie bleken zozeer overeen te stemmen dat geen twijfel meer mogelijk was. Daarmee was de oudste Semitische taal, het Akkadisch, bekend geworden en toegang verkregen tot de rijke en veelsoortige schriftelijke nalatenschap van het oude Mesopotamië, van de wereld van de Sumeriërs, Babyloniërs en Assyriërs, gedurende een periode van drieduizend jaar. Ter herdenking van deze gebeurtenis werd in 2007 in Parijs, in het Maison de l'Archéologie et de l'Ethnologie, een expositie georganiseerd door het onderzoeksteam Histoire et Archéologie de l'Orient Cunéiforme van het CNRS. Dit rijk geïllustreerde boekje is de neerslag van deze expositie en reproduceert de panelen die daar te zien waren. Het beschrijft hoe de moeilijke ontcijfering van het spijkerschrift uiteindelijk gelukte op basis van enkele meertalige inscripties uit het Achaemenidische rijk, die Oudperzisch en Babylonisch combineerden. De geleerden die daarin de hoofdrol vervulden, met name de Britten Hincks, Talbot en Rawlinson, en de Fransman Oppert, komen aan bod, men kan lezen en zien hoe dit schrift werd gebruikt om Oudperzisch, Akkadisch en Sumerisch te schrijven, en hoe te Ugarit een 'spijkerschriftalfabet' werd ontworpen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de schrijfmaterialen (vooral het kleitablet), de opleiding van de oude schrijvers en hun productie. Een schets van de herontdekking van het Oude Nabije Oosten, een chronologisch overzicht, kaarten over de verspreiding van het schrift en met vindplaatsen van tabletten en een goede bibliografie completeren dit informatieve boekje.