Het hoofd van de stad

Het hoofd van de stad werpt aan de hand van de figuur van de vooroorlogse burgemeester een nieuw licht op de relatie tussen bestuur en samenleving in Amsterdam tijdens het interbellum. Het interbellum was een periode waarin onder invloed van Haags ingrijpen de bestuurlijke speelruimte van de burgemeester werd verkleind, maar de burgemeester tegelijkertijd ook kansen en gelegenheden werden geboden om een nieuwe invulling aan zijn functie te geven en nadrukkelijker naar voren te treden op verschillende terreinen van het maatschappelijk leven dan tot dan toe gebruikelijk was.

De Amsterdamse burgemeester Willem de Vlugt was de eerste niet-liberale en niet-academisch geschoolde burgemeester van de hoofdstad die hij uiteindelijk bijna twintig jaar lang - de langste ambtstermijn uit de geschiedenis - zou besturen. Als voorzitter van de gemeenteraad en het college van B&W kreeg hij te maken met de opkomst van een nieuwe politieke cultuur en het wethouderssocialisme van Wibaut, De Miranda en Boekman. Als hoeder van de openbare orde en zedelijkheid trad hij op tegen de uitwassen van de 'moderne cultuur' die zich deze jaren openbaarde en werd hij geconfronteerd met protesten tegen het gezag door zowel links- als rechts-extremisten. Als promotor van zijn stad en hoeder van de Amsterdamse handelsbelangen wierp De Vlugt zich op als een belangrijke schakel tussen politiek en bedrijfsleven.

Te midden van de dynamiek van de grote stad wist De Vlugt zich als burgervader te handhaven. Zijn levensgeschiedenis, van arbeidersjongen opgeklommen tot succesvol ondernemer en bestuurder, en zijn authenticiteit als gereformeerde, antirevolutionaire politicus vonden weerklank in het eigenzinnige Amsterdam.