Het cultureel tekort van de Europese Unie

Taal en cultuur vormen het belangrijkste keurmerk van de eigenheid van de lidstaten en hun cultuurgemeenschappen van de Europese Unie. Hun waarde en belang nemen toe nu de Europese Unie met tien landen wordt uitgebreid en hun verscheidenheid wordt verveelvoudigd. Ook de groeiende macht van de Unie en de voortgaande overdracht van nationale bevoegdheden nopen tot waakzaamheid voor taal en cultuur. Toch verkeren ze nog steeds in de marge van de Europese ontwikkelingen, ze zijn nauwelijks doorgedrongen in het publieke en politieke debat over de toekomst van Europa. Een groep Nederlandse en Vlaamse deskundigen beijvert zich sinds begin jaren '90 voor meer structurele aandacht voor taal en cultuur en een scherpe begrenzing tussen de onvervreemdbare verantwoordelijkheid van de lidstaten en de bemoeienis van de Europese Unie. Zij hebben zich verenigd in het Comité Buitenlands Cultureel Beleid. Hun meest recente actie is gericht op het verankeren van culturele rechten in de Europese Grondwet die onlangs als ontwerp wereldkundig is gemaakt en hoog op de politieke agenda is gezet. Aan het actuele debat hierover willen zij een impuls geven met een boek over de verscheidene aspecten van taal en cultuur, mede gezien vanuit Nederlands-Vlaams perspectief. Het bevat opstellen van experts op het Europese domein van taal, cultuur, cultuurbeleid, cultuurgeschiedenis, internationaal en constitutioneel recht. Er worden niet alleen kritische beschouwingen geleverd over en scherpe analyses gemaakt van het tekortschieten van de Europese Unie, er worden ook visies ontwikkeld en alternatieven aangereikt.