Het Bange Nederland

De Nederlandse samenleving heeft de laatste jaren hardhandig de luiken dichtgegooid. Het is nog maar kort geleden dat Nederland bekendstond als een van de meest open samenlevingen in de westerse wereld. Maar net zo radicaal als vijftig jaar geleden de overgang werd gemaakt van een conservatieve christelijke natie naar een progressief en vrijzinnig land, is de stemming de laatste jaren omgeslagen. Op economisch gebied heeft een liberale en ondernemende gezindheid plaatsgemaakt voor protectionisme en nationaal egoïsme. In culturele zin is vrijzinnige pluralisme vervangen door benauwd monoculturalisme. En in de politiek hebben de stem van het volk en exclusief burgerschap de plaats ingenomen van redelijk overleg en de wens tot insluiting. Aan deze ‘closing of the Dutch mind’ ligt angst ten grondslag: angst voor het verlies van economische zekerheid, angst voor culturele verschillen, angst voor de afstand tussen burgers en hun vertegenwoordigers. De roep om solidariteit is verworden tot kleffe saamhorigheid, de stimulans tot maatschappelijke participatie is omgeslagen tot opgelegd conformisme. Tegenover de onheilsprofeten van het economisch nationalisme, de valsemunters van de nationale canon en de volksmenners van de politieke verongelijktheid plaatsen de auteurs van Het bange Nederland de zegeningen van de open samenleving. Ze houden een pleidooi voor de louterende werking van het internationale kapitalisme, voor een beschaafde omgang met culturele verschillen en voor een realistische politiek gericht op inclusief burgerschap. Voor al diegenen die de laatste jaren beschaamd gezwegen hebben over de geborneerdheid van het Nederlandse openbare debat, bieden zij hoop in bange dagen. Houd moed! Er is hoop voor wie niet bang is voor het leven in de 21ste eeuw. De lezer vindt die in dit boek.