Groot Nederlands-Russisch woordenboek

9789061432739

Groot Nederlands-Russisch Woordenboek

In 1989, bij het op gang komen van de perestrojka, verscheen voor het eerst de Dikke Van den Baar , het alom geprezen Nederlands-Russisch Woordenboek. Het heeft velen geholpen zich in de toenemende contacten tussen Nederland en Rusland met Russen te verstaan. Sindsdien is er echter in Rusland veel ingrijpend veranderd; ook in de taal zijn de gevolgen daarvan zichtbaar. Bovendien zijn allerlei nieuwe woorden ingeburgerd, zoals bijvoorbeeld computer- en internetterminologie, moderne financiële termen, et cetera.

Deze omstandigheden maakten het noodzakelijk om het woordenboek te vernieuwen, uit te breiden en te actualiseren, met als resultaat o.m.:

* circa 7000 nieuwe artikelen;

* verouderde Sovjetterminologie is vervangen door modernere Russische terminologie, voorbeeldzinnen zijn geactualiseerd;

* voor het Nederlands is de nieuwe spelling doorgevoerd en bovendien zijn klemtoonmarkering bij de trefwoorden en lidwoordaanduiding bij de zelfstandige naamwoorden toegevoegd, waardoor de gebruikswaarde voor Russischtaligen is verhoogd;

* het grammaticaal compendium is niet meer opgenomen: dit staat nu in het Groot Russisch-Nederlands Woordenboek;

* door de sterk verbeterde en gemoderniseerde vormgeving is de overzichtelijkheid van het woordenboek aanzienlijk vergroot en kan er meer informatie op minder pagina s worden geboden.

Aandacht voor het Nederlands

De woordenschat van het woordenboek is gebaseerd op een kritische selectie van het hedendaags Nederlands, zoals dat door grote groepen van taalgebruikers wordt geschreven en gesproken. Dat betekent niet alleen aandacht voor het algemeen beschaafd , maar ook ruimte voor het meer informele taalgebruik. Bij elkaar genomen levert dat tegen de 60.000 trefwoorden op. Maar hedendaags Nederlands omvat natuurlijk meer dan een opsomming van afzonderlijke woorden. Daarom geeft het woordenboek ook voorbeelden van hun gebruik in zinsverband. Onder de tienduizenden voorbeeldzinnen treft men niet alleen de meest voorkomende vaste verbindingen aan, maar ook veel uitdrukkingen, gezegdes en spreekwoorden.

Aandacht voor het Russisch

De circa 60.000 trefwoorden en de tienduizenden voorbeeldzinnen vinden hun Russisch equivalent in meer dan 175.000 vertalingen die in dit woordenboek zijn opgenomen. Daar is de grootst mogelijke zorg aan besteed, niet alleen door Nederlandse slavisten, maar ook door vele Russische taalkundigen, die alle vertalingen hebben beoordeeld. Juist deze samenwerking tussen Nederlanders en Russen heeft ervoor gezorgd dat het woordenboek een ontmoetingsplaats is geworden van twee levende talen en hun beoefenaars.

Communicatie op niveau

Het woordenboek hanteert markeringen voor 10 verschillende stijlniveaus die waar nodig aan de Russische vertalingen zijn toegevoegd. Op deze wijze worden zowel de overeenkomsten als de verschillen in stijl tussen Nederlandse woorden of uitdrukkingen en de Russische vertalingen daarvan zichtbaar gemaakt. De gebruiker zal dus na raadpleging van dit woordenboek altijd zeker zijn van het stijlniveau waarop hij zich uitdrukt.

Samensteller

Het woordenboek is het resultaat van vele jaren intensieve arbeid van professor Van den Baar. Onder zijn leiding gaven zowel vele vooraanstaande Nederlandse slavisten als gerenommeerde Russische taalkundigen hun beste krachten aan het totstandkomen van het uitgebreidste Nederlands-Russische woordenboek. De herziening en uitbreiding is mede tot stand gekomen in samenwerking met de redactie van het Groot Russisch-Nederlands Woordenboek, dat onder leiding van dr. W. Honselaar aan de Universiteit van Amsterdam is samengesteld.

Prof. dr. A.H. van den Baar (Herten, 1923) was van 1952 tot 1961 hoofd van de Russische-taal-afdeling aan de School Militaire Inlichtingendienst in Harderwijk. Vanaf 1962 tot aan zijn pensionering in 1988 was hij verbonden aan het Slavisch Instituut in Utrecht, sinds 1979 als hoogleraar Slavische Taalkunde.

Hij publiceerde eerder reeds een tweetal Russisch-Nederlandse woordenboeken en een historisch Duits-Russisch woordenboek