Gedrang Op De Gang

'Ik woon een les aardrijkskunde aan de brugklas bij. 'Schrijf op. Bij de keerkringen keert het punt waar de middelste zonnestraal loodrecht op aarde valt,' dicteert de leraar. De leerlingen staren hem vol onbegrip aan. Een kleine roodharige jongen steekt ongeduldig zijn vinger omhoog. Als hij toestemming krijgt om te spreken, blijkt hij geen vragen te hebben over aardrijkskunde. Hij wijst naar mij en roept dat 'zij zit te bellen'. Een doodzonde: een mobieltje meenemen de les in, laat staan stiekem onder de tafel sms-en. Ik voel me ouderwets betrapt.'
NOVA-verslaggever Ellen Brans keert na ruim twintig jaar terug naar haar eigen middelbare school. Op het eerste gezicht lijkt er veel veranderd. Leerlingen lopen kauwgom kauwend met mobiele telefoons en i-pods door de gang, roosterwijzigingen staan op internet of op de lichtkrant in de school, kapstokken zijn vervangen door kluisjes. Maar er is ook veel hetzelfde. De aanwezigheid van luidruchtige en onzekere pubers, de liefde van leraren voor het onderwijs en de aversie van scholen tegen de bemoeienis uit Den Haag.
Het voortgezet onderwijs is al jaren onderwerp van maatschappelijke discussie. Om een goed beeld te krijgen van hoe het zich de afgelopen 50 jaar heeft ontwikkeld, putte Ellen Brans uit eigen ervaring en sprak ze met leraren, leerlingen, ouders en rectoren. Hoe is de relatie tussen leerlingen en leraren veranderd? Wat was en wat is de rol van de leraar: is hij nog steeds vooral kennisoverdrager of toch steeds meer opvoeder en coach? Welke invloed oefenen ouders uit? Hoe hebben scholen het fusiegeweld van de jaren tachtig en negentig overleefd? En hoe doorstonden ze de in Den Haag bedachte vernieuwingen van mammoetwet, basisvorming, tweede fase en studiehuis? Op persoonlijke wijze geeft de auteur antwoord op deze vragen.