Eilanden van vroeger

' Als kind woonde ik een tijdlang in Surabaya op Oost-Java. Van daaruit maakte ik in de vakanties tochten naar allerlei eilanden, de "eilanden van vroeger" waar ik nu, na zoveel jaren, weer ben heen gereisd. Niet alleen ging ik naar het eiland Madura maar ook naar het vroegere Celebes, dat nu Sulawesi heet. Het waren onvergetelijke vakanties naar het land van oom Bèr, die als arts werkte in Palu in Midden-Celebes. In mijn ogen leidde hij daar een uiterst boeiend bestaan in een wankel huis op palen in de rimboe. Hij was omringd door de grootst mogelijke wanorde, waarin hij zich even goed thuis leek te voelen als bij zijn kostbare collectie Chinees porselein. Op kleine paardjes trokken we het binnenland in en reden door bergachtig gebied dat nog bijna helemaal uit oerwoud bestond. Deze tochten hebben mij misschien heimwee gegeven naar onbegaanbare wegen, moeilijk doordringbare wildernis, rivieren zonder bruggen en huisjes zonder buren. Het is een soort heimwee dat je nooit helemaal te boven komt en dat mij zelfs nu nog beslissingen doet nemen die ik anders nooit genomen zou hebben. Ik zag Madura en Celebes, Butung, Muna, Makasar en Bòkòri, de vulkanische eilanden Sanghir en Talaud en het specerijeneiland Ternate. Zonder die tochten zou ik ze nooit op deze manier hebben teruggezien: haast zoals vroeger en soms zelfs beter.'