Een schitterende erfenis

Een schitterende erfenis. 125 jaar nalatenschap van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond vertelt het verhaal van de ANDB, de invloedrijke vakbond die als eerste in Europa successen behaalt waar velen nog steeds van profiteren: de achturige werkdag, doorbetaalde vakanties en uitkeringen bij ziekte, zwangerschap en staking. Er is ook een tastbare erfenis van deze bond die veel aandacht besteedde aan verheffing en kunst. Tot de nalatenschap behoren het prachtige, door Berlage ontworpen, bondsgebouw De Burcht in Amsterdam en een groot archief, dat beheerd wordt door het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG).In dit rijk geïllustreerde boek wekken verschillende auteurs het verhaal van de bond en zijn leden tot leven. Op basis van het archief reconstrueren zij hoe de bond tot stand komt, wat de rol van de leden en bestuurders daarin is en wat de bond voor hen betekent. De auteurs laten zien hoe divers het ledenbestand is met mannen, vrouwen, Joden en niet-Joden, klovers en knechten, die in Amsterdam wonen en werken maar soms uitwijken naar Antwerpen voor een klus.Het succes van de bond is afhankelijk van de bloei van de diamantindustrie in Amsterdam, die in dit boek uitgebreid aan de orde komt. Maar niet alleen de bloei staat centraal, ook de achteruitgang na 1920 en de ondergang tijdens de Tweede Wereldoorlog. De meeste Joodse leden en bestuurders zijn tijdens de oorlog vermoord. Na 1945 probeert een handjevol ANDB’ers de bond nieuw leven in te blazen, maar in een kwijnende industrie blijkt dat onbegonnen werk. In 1958 houdt de bond op te bestaan.De ANDB en de Amsterdamse diamantindustrie staan centraal in een dubbelpresentatie die in najaar en winter 2019 in het Joods Historisch Museum en De Burcht in Amsterdam te zien zal zijn.