Een na-oorlogse moord in mei 1945

Al in de jaren zeventig waren Gerard Soeteman, mijn scenarioschrijver, en ik gestoten op de geheimzinnige moord op mr. H. de Boer, een paar weken na de bevrijding in mei 1945. Meer dan dertig jaar later werd deze onopgeloste moord het kernplot van onze film Zwartboek, waar de advocaat mr. De Boer verschijnt als 'notaris Smaal', gespeeld door Dolf de Vries. Zelfs de titel van de film refereert aan het spoorloos verdwenen befaamde 'zwarte boekje' of 'zwarte cahier', waarin mr. De Boer - naar men toen vermoedde - informatie had opgetekend, die een dubieus licht wierp op sommige leden van het Haagse verzet. Nu is er voor het eerst een zeer nauwkeurig onderzoek gedaan naar de achtergronden van deze moord en wel door Frits de Boer, de zoon van de vermoorde advocaat. Dit heeft een buitengewoon intrigerend - en spannend! - boek opgeleverd dat ik in één adem heb uitgelezen! Paul Verhoeven

In de late avond van 30 mei 1945, drie weken na de bevrijding, wordt een aanslag gepleegd op de Haagse advocaat mr. H. de Boer in zijn woonhuis in de Goudenregenstraat. De Boer overlijdt enkele dagen later in het ziekenhuis aan de Zuidwal aan zijn verwondingen. Er wordt een onderzoek ingesteld door de Haagse politie maar, omdat dit onderzoek nergens toe leidt, wordt de zaak in handen gegeven van de Rijksrecherche. De reden voor de moordaanslag wordt nooit duidelijk en een dader wordt niet gevonden.

Mevrouw De Boer geeft als verklaring voor de aanslag dat haar man (te) veel wist over de criminele activiteiten van wat, op het eind van de bezetting, de 'pseudo illegaliteit' werd genoemd. Bart van der Boom geeft als zijn mening dat De Boer door twee groepen uit de Haagse illegaliteit onbetrouwbaar werd geacht. Door een zeer uitgebreid archiefonderzoek en een aantal gesprekken met mensen, die in de genoemde periode een rol hebben gespeeld, is het gelukt om op basis van de feiten een aanvaardbare verklaring te geven voor de moordaanslag