De kanonnen van augustus

'Mijne heren, wij zullen slag leveren aan de Marne, hield de opperbevelhebber van het Franse leger, generaal Joffre, zijn officieren op 5 september 1914 voor. In de eerste weken van de grote Europese oorlog, die op 1 augustus van dat jaar was uitgebroken, had het Eerste Duitse leger onder bevel van generaal Alexander von Kluck in snel tempo België en Noord-Frankrijk onder de voet gelopen. Parijs werd bedreigd. Door een krachtig tegenoffensief bij de Marne hoopte Joffre met Britse steun de Duitse oorlogsmachine tot stilstand te brengen. In De kanonnen van augustus, inmiddels uitgegroeid tot een klassiek boek, beschrijft de Amerikaanse historica Barbara Tuchman het politieke voorspel en de eerste oorlogshandelingen van het bloedige treffen dat in korte tijd zal uitgroeien tot een wereldbrand. Op boeiende wijze vertelt zij over het koortsachtig diplomatiek overleg en de voor de Fransen en Belgen zo moeilijke eerste oorlogsmaand. Ze eindigt haar relaas bij de Marne, waar Franse en Britse eenheden de Duitse opmars tot staan brengen. Een boek over de macht en on- macht van de internationale diplomatie dat zijn actualiteit nog altijd niet heeft verloren. Met De kanonnen van augustus brak Barbara Tuchman definitief door bij het grote publiek. Het boek werd in 1963 met de Pulitzer Prize bekroond. Tuchman schreef een aantal toonaangevende boeken over uiteenlopende historische gebeurtenissen zoals De trotse toren. De mars der dwaasheid en, haar grootste verkoopsucces, De waanzinnige veertiende eeuw. Briljant is een woord dat wel eens te gemakkelijk wordt gebruikt; in de beoordeling van dit boek is het in de letterlijke betekenis op zijn plaats. DE VOLKSKRANT