De ekster en de kooi

: Nieuwe opstellen over de geschiedschrijving // In de afgelopen jaren heeft onze reflectie op het historisch besef en op de wijze waarop de geschiedenis wordt geschreven, zich grondig vernieuwd. De historische sensatie, de plaats van de geschiedbeoefening in de cultuur, de literaire gevoeligheid van historici, hun zelfbeeld, de uitvinding van tradities: het zijn allemaal facetten van de geschiedschrijving die vroeger amper of niet aan bod kwamen. In De ekster en de kooi wordt een staalkaart van deze nieuwe thema's geboden. De bundel bevat onder meer opstellen over de aantrekkingskracht van historische relieken en de ondraaglijke last van het verleden, over nationale geschiedenis en cultuurkritiek, over de romantische geschiedschrijving en de hang naar een direct contact met een voorbije tijd. Zo ontstaat een wereld die wordt bevolkt door dagboekschrijvers en blinde historici, hoogleraren en politici, collectioneurs en futuristen. De ekster en de kooi toont op verrassende wijze hoe complex onze omgang met het verleden de voorbije twee eeuwen is geweest, en hoe steeds opnieuw is getracht (Ie geschiedenis op eigentijdse wijze te verbeelden. // Recensie(s) :Hoe levend de belangstelling voor het verleden is, blijkt uit deze bundel opstellen. Die houden zich echter niet zozeer met het verleden zelf bezig als wel met de omgang met, de beschrijving en de betekenis van dat verleden. Hier gaat het om de geschiedenis van de geschiedschrijving, over de vraag of de feiten voor zichzelf moeten/mogen spreken, of dat de historicus er een persoonlijke noot of mogelijk zelfs een oordeel aan toe mag/moet voegen: waardevrij of waarde- gebonden! Waar ligt het primaat: bij de geschiedvorsing of bij de geschiedschrijving, bij het algemene of bij het bijzondere, bij de ratio of bij de narratio? Hoe belangrijk zijn tijd, taal, couleur locale? Hoe ontstaat eigenlijk de 'historische sensatie'? Opzet en taalgebruik zijn voortreffelijk, maar de materie is moeilijk en vooronderstelt nogal wat kennis en een beschouwende inslag. Dat beperkt de doelgroep tot vakwetenschappers en geïnteresseerde buitenstaanders. Stemmige, lila-witte en goed beletterde omslag met impressionistische afbeelding van een ekster in een winterlandschap