Dada-reeks 78 - Leonardo da Vinci

De Mona Lisa in het Louvre in Parijs en Het Laatste Avondmaal in Milaan zijn wereldberoemde, misschien wel de meest beroemde, kunstwerken ter wereld. Ze werden gemaakt door Leonardo da Vinci, een Italiaanse kunstenaar die leefde van 1452 tot 1519. Hij werkte in opdracht van de grootste machthebbers van zijn tijd zoals bijvoorbeeld de koning van Frankrijk, de beroemde Lorenzo de Medici en Ludovico Sforza, de hertog van Milaan. In de tijd van Da Vinci werden mensen niet zo oud als nu. De gemiddelde levensverwachting was toen veertig. Leonardo had op zijn dertigste, toen hij in dienst trad van de hertog van Milaan, nog niet veel bijzonders gedaan. Tien jaar later, op zijn veertigste had hij wel een paar prachtige portretten geschilderd maar die waren besteld door koningen en mensen aan het hof. Het grote publiek had nog nooit een werk van hem gezien. Met Het Laatste Avondmaal, een muurschildering in de eetzaal van een klooster in Milaan, veranderde hij dat voorgoed. De Mona Lisa, dat andere meesterwerk, zou hij schilderen in 1503. In totaal zijn er nu niet meer dan 15 schilderijen van hem bekend - waaronder ook een paar schilderijen die niet af zijn want Da Vinci stond er om bekend niet altijd alles af te maken waar hij aan begon. De monniken van San Donato kregen hun 'De aanbidding door de koningen' nooit te zien. De koning van Portugal kreeg nooit zijn wandtapijt en het stadsbestuur van Florence zag nooit het altaarstuk dat ze bestelden voor de kapel in Het Palazzo Vecchio. Da Vinci stond bekend als een genie, maar ook als een moeilijke en onbetrouwbare kunstenaar. Hij was in heel veel dingen geïnteresseerd en dat zie je ook terug in de notitieboeken die bewaard zijn gebleven. In die boeken noteerde en tekende Da Vinci alles op. De boeken die hij wilde kopen, de uitvindingen die hij bedacht en de recepten die hij zelf ontwikkelde voor de pigmenten die hij gebruikte voor zijn schilderijen. Da Vinci was een echte alleskunner. Hij wilde alles zelf doen en onderzoeken. Hij bestudeerde vogels en insecten en zocht een manier om de mens zelf ook te kunnen laten vliegen. Hij ontwierp machines voor de textielindustrie van Florence die 40.000 naalden per uur konden maken! Ook noteerde hij in die notitieboeken de soms hele vreemde opdrachten die hij kreeg van de hertog van Milaan. De grootste kunstenaar aller tijden ontwierp namelijk ook de kostuums voor de feesten van de hertog, beschilderde de slaapkamer van zijn vrouw en verzon allerlei dingen om de gasten van de hertog te vermaken. In die notities leer je de kunstenaar beter kennen. Zo bescheef hij 'hoe je een vuur kan maken dat een zaal in lichterlaaie zet zonder schade aan te richten' en hoe je rode wijn kan veranderen in witte wijn. Af en toe lucht de kunstenaar zijn hart in de notitieboeken. 'Ik wil wonderen verrichten' schreef hij en 'Vertel me of ik ooit iets tot stand heb gebracht'. In deze DAda zie je zijn mooiste werken bij elkaar. Wonderen, denken wij, tot stand gebracht door een van de meest bijzondere kunstenaar ooit. Je ziet ze in deze DADA. Geniet er van!