Bewogen communicatie

Onderzoek heeft aangetoond dat autisme onder doven en slechthorenden vaker voorkomt dan onder horenden. De comorbiditeit van doofheid en autisme leidt tot specifi eke problemen op het gebied van communicatie, diagnostiek en behandeling. Op de werkvloer en bij ouders speelt vooral de vraag naar de mogelijkheden en valkuilen op het gebied van gebaren en gebarentaal. Vanwege de visuele kenmerken ervan lijkt gebarentaal goed aan te sluiten bij de specifi eke vermogens van mensen met autisme. Echter, net als gesproken taal, stelt gebarentaal eisen aan vorm- en betekeniswaarneming waaraan juist door mensen met autisme slechts moeizaam kan worden voldaan vanwege de andere wijze van waarnemen en informatieverwerking. De vraag naar de invloed van autisme op het verwerven, begrijpen en gebruiken van gebarentaal staat in dit boek centraal. Het antwoord op die vraag is gezocht in de internationale literatuur van de laatste drie decennia op het gebied van autisme, doofheid, gebarentaal en neurocognitief onderzoek. Hoewel geen onderzoek is gevonden waarin de relatie tussen doofheid, autisme en gebarentaal centraal staat, biedt de inventarisatie, zowel theoretisch als praktisch, belangrijke inzichten in de factoren die een rol spelen bij het slagen of mislukken van gebarentaalontwikkeling. Als in de begeleiding van dove kinderen en volwassenen met autisme rekening wordt gehouden met deze factoren, zal dat de communicatie zeker ten goede komen. Bewogen communicatie richt zich niet alleen naar mensen die betrokken zijn bij dove of slechthorende kinderen en volwassenen met autisme, maar naar iedereen die leeft of werkt met kinderen en volwassenen op het autismespectrum. Over de auteurs: JET ISARIN is senior onderzoeker bij Kentalis. Zij publiceert regelmatig op het gebied van Disability Studies en participatieonderzoek. ROGER VERPOORTEN is logopedist en consulent autisme en communicatie bij Kentalis. Hij is gespecialiseerd in autisme bij mensen met een meervoudige zintuiglijke beperking en medeontwikkelaar van de ComVoor test.